کورش فرزامی

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
متولد 18 اسفند 1314،تهران،معمار.
در سال ۱۳۴۳ در مسابقه‌ای که به دستور ریاست وقت دانشگاه برای طراحی سردر دانشگاه تهران برگزار شده ‌بود شرکت کرد و برنده این مسابقه گردید.

دوران زندگي:

تحصیلات ابتدایی را در تهران و تحصیلات متوسطه را در دبیرستان البرز به پایان رساند. برای تحصیل در رشته معماری به دانشكده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفت و در طول دوره تحصیل در آتلیه هوشنگ سیحون آموزش دید.

در تاریخ دوم خرداد ماه ۱۳۴۳ با گذرانیدن طرح نهایی اش از شورای استادان، با درجه عالی موفق به دریافت فوق لیسانس مهندسی معماری گردید.

او در سال ۱۳۴۳ در مسابقه‌ای که به دستور ریاست وقت دانشگاه برای طراحی سردر دانشگاه تهران برگزار شده ‌بود شرکت کرد و برنده این مسابقه گردید. این طرح برگرفته و الهامی از تصویر خیالی دو پرنده است که بال هایشان را برای برخاستن از زمین و اوج گرفتن بازکرده اند، در واقع علم و دانش به مثابه دو بال تشبیه شده اند که پرواز آن از ورودی دانشگاه تهران امکانپذیر است.

نمایش مفهومی معماری قدیم با مصالح نوین از ویژگیهای این کار است که بدون پیرایه ساخته شد و همین نشانی از معماری نوین به حساب می آید. نقش این سردر بر روی اسکناس های پنجاه تومانی نمادی از مرکز علم و دانش کشور و برای بسیاری از گردشگران تداعی کننده تهران است.سردر دانشگاه تهران به شماره 2445 به عنوان اثر فرهنگی تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.


خرداد ماه ۱۳۴۳ تا بهمن ماه ۱۳۴۶ در بخش مهندسی سازمان خدمات اجتماعی به كار مشغول بود. در این دوره از فعالیت حرفه ای، تعدادی از درمانگاه های وابسته به این سازمان را در سراسر ایران طراحی نمود و ضمنا بیمارستان تهران كلینیك را در دفتر خصوصی خود طراحی كرد.


در بهمن ماه ۱۳۴۶ به همراه همسر و تعدادی از دوستانش اقدام به تاسیس شركت مهندسین مشاور آرشن نمود و تا سال ۱۳۶۶ كه كشور را ترك كرد به طور مستمر به عنوان مدیرعامل شركت مهندسین مشاور آرشن علاوه بر مدیریت مجموعه به طراحی پروژه های مختلف در سراسر كشور اشتغال داشت.

از پروژه هایی كه ایشان شخصا طراحی نموده اند می توان به موارد زیر اشاره نمود:

سر در دانشگاه تهران

كاخ ولیعهد بحرین

بیمارستان تهران كلینیك

مركز رادیو و تلویزیون سنندج و مهاباد

شهرك صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ،باختران و سنندج و...


وی در فاصله سال های ۱۳۶۶ تا زمان مرگ یك دفتر خصوصی معماری در شهر واشنگتن دی سی ایجاد نمود و در محل اقامتش به طراحی و نظارت پروژه های مسكونی اشتغال داشت. در این فاصله زمانی ارتباط ایشان با شركت مهندسین مشاور آرشن قطع نگردید و كمابیش در جریان فعالیت های این مجموعه قرار می گرفت.

تحصيلات و مدارك علمي:



  • رشته معماری در دانشكده هنرهای زیبای دانشگاه تهران
  • فوق لیسانس مهندسی معماری

تاريخ فوت، محل فوت، هنگام فوت، محل دفن:


در روز پنجشنبه ۳۱ تیر سال ۱۳۸۹ بر اثر بیماری ریوی و عدم تاثیر داروهای آنتی بیوتیك به دلیل مشكلات خونی در واشنگتن دی سی درگذشت.

نقل قول و خاطرات:


ایرج کلانتری (نقاش، معمار و از دوستان فرزامی):

او در دانشگاه، سال بالایی من بود و ما به واسطه کارهایی که ارائه می کرد، همیشه شیفته آثارش بودیم. کارهای فرزامی دانشجویانی مثل من را جذب می کرد و برای همین سعی داشتم با او دوست شوم. آشنایی با فرزامی خیلی آسان بود. با دوبار صحبت کردن در مورد آثارش یک رابطه عاطفی بوجود آمد که در طول این سالها بسیار از آن بهره گرفتم.


وی فردی بسیار سخاوتمند و بزرگمنش بود ، تنگ نظریهایی را که در دوران معاصر شاهد آن هستیم، نداشت. به هیچوجه رقابتهای سطح پایینی که الان می بینیم، در او نبود. همیشه با یک حالت طنز صحبت می کرد و گذراندن وقت با او خیلی شیرین و جذاب بود.

دهه ۳۰ و ۴۰ در فضای شهر تهران هیجانات عجیب و غریبی به خصوص در حوزه های سیاسی و اجتماعی وجود داشت. کلیشه های خاصی حاکم بود. فرزامی اما اصلا این مطلقها را نداشت. حتی گاهی با طنز با این کلیشه ها مقابله می کرد. صمیمی ترین دوستانش کسانی بودند که تفکرات رادیکال داشتند اما رفتار او به گونه ای بود که اگر یک اشکال کوچک هم به کارش می گرفتیم، می پذیرفت و همین باعث می شد اگر ضعفی در آثار ما می دید با رغبت آن را قبول کنیم.

صادق نیا (از اعضای هیات مدیره انجمن معماران) :

در ققنوس، با بال های افراشته و در هم تنیده. تنیده شدن این بال ها مرزی ساخته از جنس علم و معرفت. بال ها گره خورده مظهری هستند از علم و دانش، جنگ و صلح. حال این بال ها نمادی از كشور و شهر شده اند، نماد دانشگاه، سمبل علم و معرفت ایران زمین. با یك بررسی گذرا می توان ادعا كرد كه از میان معروف ترین و معتبرترین دانشگاه های دنیا، دانشگاه تهران تنها دانشگاهی است كه از طریق یك بنای فرهنگی سمبلیك با مهندسی پیچیده، پیام های ویژه معنوی، علمی و فرهنگی را به مخاطبان خود القا می كند. فرم آوانگارد در معماری این بنا به وضوح دیده می شود و بهترین نمونه ساختمان های معماری نوگرای ایرانی را شاید بتوان این بنا نامید و البته برج آزادی. سر در ورودی دانشگاه تهران، طرح كوروش فرزامی، بنای شاخص این سبك است كه به سادگی و زیبایی دو اصل زیربنایی این سبك یعنی زمان و مكان را نمایش می دهد.

منابع:
ویکی پدیا
irsce.org
alborznews.co
asriran.com
 

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
سر در دانشگاه تهران - کوروش فرزامی

سر در دانشگاه تهران - کوروش فرزامی

به دروازه های بزرگ و مداخل اصلی ورود به ساختمان ها یا محوطه های ویژه، «سردر» می گویند. در محل سردر نهادهای مهم، معمولا سازه های ویژه ای ساخته می شود که این سازه ها نقش نمادین نیز دارند و شکل آن ها با موضوع فعالیت نهاد مربوطه ارتباط دارد.

یکی از آن محل هایی که شکل سردر آن در انتقال پیشینه تاریخی، میراث فرهنگی، پیام فرهنگی و … دارد،سر در دانشگاه تهران است که به شماره۲۴۴۵به عنوان اثر فرهنگی تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

طراحی سر در دانشگاه در انتقال پیام های نمادین دانشگاه نقش به سزایی دارد به خصوص نقشی که دانشگاه در جهان امروزی دارد و اگر آن دانشگاه تهران باشد که این اهمیت بسیار حساس تر است؛ زیرا نه تنها در سطح ملی سمبل تمام نمای علم، دانش، معرفت و نماد زندگی شیرین و پر هیجان دانشجویی است، بلکه در خارج از کشور نیز معرف نامداران دانشگاه ها است.

این سردر بر روی اسکناس های پنجاه تومانی نمادی از مرکز علم و دانش کشور و برای بسیاری از گردشگران تداعی کننده تهران است.

برخی معتقدند:

این طرح الهام گرفته از تصویر خیالی دو پرنده ای است که بال هایشان را برای اوج گرفتن و برخاستن از زمین، باز کرده اند. علم و دانش به دو بال تشبیه شده اند که ورود به دانشگاه با آن دو ممکن است و خروج از دانشگاه نیز با تقویت این بال ها موجب صعود افراد بر فراز اجتماع خود و پاسداری از آن می شود .


عده ای دیگر آن را به عنوان کتابی که به صورت باز در مقابل دیدگان گذارده شده باشد، می دانند که بیانگر ارزش مطالعه و تحقیق است.


هوشنگ سیحون که طلایه دار معماری نوگراست، در باره طرح سردر دانشگاه می گوید:

« این بنا که به صورت بتن مسلح عریان (بتن آرمه اکسپوز) اجرا شده است، طوری که پایه ها از کنار هم به بالا می روند؛ نمادی از آزادی و آزادگی و مثبت اندیشی است و اگر از دور به این سازه نگاه شود، پایه که نزدیک هم هستند؛ در بالا یک فضای باز شبیه طاق شکسته ایرانی را نشان می دهد که مبین به کارگیری معماری اصیل ایرانی در این کار مدرن است. »

مهندس سیحون افزود:

«هیچ گونه مسابقه ای در کار نبود بلکه کار اجرای طرح، ابتدا به یک شرکت پیمانکار سوییسی واگذار شد که به دلیل نواقص مربوط به مراحل قالب بندی از ادامه کار توسط این شرکت ممانعت شد و سرانجام شرکت پیمانکاری ایرانی «شرکت آرمه»این طرح را اجرا نمود.»


شرکت آرمه هزینه اجرای طرح را مبلغ ۲۴هزار و ۵۰۰تومان اعلام کرده است.

اگرچه تاریخ ساخت سردر را در سال های ۴۶-۴۵ می دانند، اما تا سال ۱۳۴۸ هیچ سندی در خصوص آن در آرشیو دانشگاه مشاهده نشده است. در نشریه شماره ۲ «هنر معماری» (تیر، مرداد، شهریور ۱۳۴۸) عکس هایی از سردر دانشگاه تهران به چاپ رسیده است و در ذیل آن نام طراح و محاسب سردر آورده شده است (این منبع نیز طراح را کوروش فرزامی و محاسب آن را سیمون سرکیسیان ذکر کرده است). علاوه بر این در کتابچه راهنمای دانشگاه تهران (۱۳۵۱) نیز عکس سردر چاپ شده است.

مهندس کوروش فرزامی فارغ التحصیل۱۳۴۳ از دانشگاه تهران و از برجسته ترین معماران معاصر کشور بود که سردر دانشگاه تهران را همزمان با فارغ التحصیلی طراحی و اجرا کرد. وی در سن۷۳سالگی درگذشت.

سیحون می گوید:

«کوروش فرزامی از دانشجویان من بود که به سبب استعداد و پشت کارش در سال های پایانی دانشجویی در دفتر من کار طراحی ومعماری می کرد و در سال آخر دانشجویی اش این طرح را ارائه داد و مشغول اجرای آن نیز شد.»


ساخت مرکز صدا و سیمای شهرهای سنندج و مهاباد، ‌شهرک مسکونی دانشگاه تهران، ‌مجموعه صنعتی صدا و سیما، ‌بیمارستان تهران کلینیک، کارخانه زامیاد، غرفه ایران در نمایشگاه بین المللی اوزاکای ژاپن، ‌غرفه فرانسه در نمایشگاه بین المللی تهران از جمله آثار مهندس و هنر بر پایه آخرین صورت حساب و وضعیت شرکت آرمه هزینه اجرای طرح مبلغ ۲۴هزار و ۵۰۰ تومان بوده است.


سردر ورودی دانشگاه تهران، طرح کوروش فرزامی، دیگر بنای شاخص این سبک است که به سادگی و زیبایی دو اصل زیربنای این سبک یعنی زمان و مکان را نمایش می‌دهد. در این بنا، یکی از شاخص‌ترین مصالح مدرن یعنی بتن به صورت نمایان اجرا شده است.در عین حال در شکل نما، یکی از شاخص‌ترین نمادهای معماری سنتی این سرزمین یعنی قوس جناغی، به صورت تکرار چهار قوس جناغی که از زوایای مختلف، متفاوت دیده می‌شوند، به نمایش گذاشته شده است.

سردر دانشگاه تهران، نماد این دانشگاه و همچنین نماد علم و تحصیلات عالی در کشور ما تلقی می‌شود. مفاهیم ملحوظ شده در این بنای ساده و بی‌پیرایه، به صورت روشن و واضح در شکل آن بیان شده است.
شاید ذکر این دو گفته فردریک هگل در اینجا بی‌مناسب نباشد که گفته: وظیفه هنر نمایش ایده به لباس محسوس است و هنر باید ایده را به ادراک بلا واسطه عرضه کند.















منبع : سایت مرجع معماران
 
بالا