|
|
هشدار هاي جهاني سازمان هاي بهداشتي، در ارتباط با شيوع آنفلوانزاي خوكي در آستانه سال تحصيلي و گشايش مراكز آموزشي، پيامدهاي مؤثري را به منظور آموزش همگاني براي مقابله با اين بيماري مسري و خطرناك بدنبال داشته است.
مسئولان بهداشتي كشورمان نيز در اين زمينه بر آموزش هاي خود افزوده اند و اكنون كه در سال تحصيلي جديد، فرزندانمان با رفتن به مراكز آموزشي، ارتباط بيشتري را با جامعه و اطرافيان خود دارند، شايسته است تا با بكارگيري راهنمايي هاي ساده از شيوع و گسترش آنفلوآنزاي خوكي پيشگيري كرده و آنرا مغلوب كنيم.
خانه بهداشت نفت پارس، با انتشار يك پوستر آموزشي علايم بيماري و روش هاي پيشگيري از ابتلا به آنفلوآنزاي خوكي را تشريح كرده كه همراه با مقاله اي در اين زمينه ملاحظه مي كنيد.
آنفلوآنزاي خوكي كه Hog Flu، Swine Flu، H1N1 Flu و Pig Flu نيز ناميده مي شود، بيماري تنفسي خوك هاست كه از ويروس آنفلوآنزا نوع »A« نشات مي گيرد. ويروس آنفلوآنزاي خوكي »SIV« به بيماري آنفلوآنزايي اشاره دارد كه توسط اورتوميكوويروس هايي ايجاد مي شود كه در ميان خوك ها بروز مي كند.
آنفلوآنزاي خوكي يك بيماري ويروسي است كه معمولاً خوك را مبتلا مي كند اما هر ساله مواردي از ابتلاي انسان به اين بيماري، به ويژه از راه تماس با اين حيوان، گزارش مي شود. افرادي كه هيچگونه تماسي با اين حيوانات ندارند نيز در معرض ابتلا قرار مي گيرند.
اين بيماري در انسان از طريق تماس با فرد مبتلا نيز سرايت مي كند و نشانه هاي معمول آن تب، سرگيجه، خشكي مفصل ها، حالت تهوع و در موارد پيشرفته، بيهوشي و مرگ است.
ويروس هاي آنفلوآنزاي خوكي حد بالايي از آلودگي و بيماري را سبب مي شوند البته آمار مرگ و مير ناشي از آن در ميان خوك ها معمولاً كم است و كشندگي زيادي ندارد.
بنا به گزارش مركز كنترل بيماري هاي آمريكا (CDC) ، ويروس هاي مهاجم آنفلوآنزاي خوكي مي تواند در سراسر سال موجب آلودگي اين حيوانات شود اما بيشترين شيوع در فصل زمستان و بهار اتفاق مي افتد و
مي تواند در طول سال ادامه داشته باشد. ويروس آنفلوآنزاي خوكي كلاسيك يك ويروس H1N1 (آنفلوآنزا نوع اي) است كه براي اولين بار در سال1930 ميلادي از يك خوك جدا شد.
ويروس هاي آنفلوآنزاي خوكي ميزبان اصلي شان خوك است اما مي توانند مرغ ها و حتي انسان ها را آلوده كنند. مواردي از انتقال اين نوع ويروس به انسان و در مواردي هم انتقال از انسان به انسان گزارش شده است.
ويروس هاي آنفلوآنزاي خوكي به طور دايم تغيير شكل مي دهد. البته خوك ها به وسيله آنفلوآنزاي مرغي هم مي توانند آلوده شوند گرچه به اندازه نوع خوكي در اين حيوانات مهاجم نيست. ويروس هاي آنفلوآنزاوقتي از خوك آلوده، خوك ديگري را آلوده مي كنند، مي توانند تغيير شكل داده و نوع رفتارشان نيز تغيير كند. ويروس ها مي توانند دوباره جور شوند (يعني ژن ها را با هم عوض مي كنند) و توانايي ويروس ها و همچنين ميزباني خوك براي هر سه نوع آنفلوآنزاي خوكي، مرغي و انساني اين خطر را ايجاد مي كند كه ويروس هاي جديد كه مخلوط انواع خوك، انسان و نوع ويروس هاي آنفلوآنزاي مرغي مي باشند پديدار بشوند. با تغييرات در طي سال ها انواع متفاوت ويروس هاي آنفلوآنزاي خوكي پديدار شده اند. انواع آنفلوآنزاي نوع هاي فرعي نوع اي، ويروس هاي اصلي هستند كه در خوك ها بيماري ايجاد مي كنند:
|
H1N1، H1N2، H3N1، H3N2 و H2N3 . با اين وجود، بيشتر ويروس هاي آنفلوآنزاي خوكي كه اخيراً از خوك ها به دست آمده اند از نوع ويروس هاي H1N1 بوده است. شدت و ميزان خطر اين بيماري در افراد مختلف متفاوت است. به طوري كه در مكزيك منجر به مرگ تعدادي از مبتلايان شده، در حالي كه در افرادي ديگر بدون دريافت داروي ضد ويروس، بيماري خود به خود بهبود يافته است. واقعيت اين است كه اين ويروس دائماً در حال تغيير ژنتيكي است و ممكن است در آينده خطرناك تر شود و يا از خطر آن كاسته شود. دانشمندان در حال تحقيق بر روي اين موضوع هستند.
معمولاً ويروس هاي آنفلوآنزاي خوكي انسان ها را آلوده نمي كنند. با اين وجود، آلودگي انسانها به شكل پراكنده با آنفلوآنزاي خوكي اتفاق افتاده است. اين آلودگي بيشتر در اشخاصي گزارش شده است كه در تماس مستقيم با خوك ها قرار داشته اند. (براي مثال پرورش دهندگان خوك و بچه هايي كه با خوك ها بازي مي كنند و يا كارمندان محيط نمايشگاه حيوانات و يا كارگران در صنعت وابسته به خوك). به علاوه، مسئله ديگر استعداد ذاتي اشخاص و يا مستعد بودن در ابتلا به بيماري و پراكنندگي آن نقش دارد.
نشانه هاي قابل انتظار آنفلوآنزاي خوكي در انسانها مانند نشانه هاي آنفلوآنزاي فصلي انسان است. تب، بي حالي، بي اشتهايي و سرفه كردن. همچنين تعدادي از افراد آلوده به آنفلوآنزاي خوكي دچار آبريزش از بيني مي شوند. در مواردي نيز گلودرد، تهوع و استفراغ و اسهال نيز گزارش شده است.
ويروس هاي مهاجم آنفلوآنزاي خوكي به وسيله غذاي خوب پخته شده قابل سرايت نيستند (همانند ويروس آنفلوآنزاي پرندگان). شما به آنفلوآنزاي مهاجم خوكي با خوردن گوشت خوك يا محصولات گوشت خوك مبتلا نمي شويد. البته لازم است كه غذا به شكل صحيح پخت شود. گوشت خوك در هنگام پخت بايد به دماي دروني160 درجه فارنهايت برسد تا ويروس آنفلوآنزاي خوكي نابود شده و محصولات گوشت خوك ايمن شود.
ويروس هاي آنفلوآنزاي خوكي مي تواند به طور مستقيم از خوك ها به انسانها سرايت كند. آلودگي انسان با ويروس هاي آنفلوآنزاي خوك ها در هنگامي كه انسان ها در كنار خوك ها قرار مي گيرند اتفاق مي افتد از قبيل كار در انبارهاي خوك ها و در كشتارگاه دام ها و يا مراكز نگهداري و پرورش خوك ها. همچنين انتقال انسان به انسان آنفلوآنزاي خوك مي تواند اتفاق بيفتد. اين به همان طريق آنفلوآنزاي فصلي انسانها اتفاق مي افتد و انتقال انسان به انسان اساساً رود در رو و به وسيله سرفه كردن يا عطسه كردن انسان هاي آلوده با ويروس آنفلوآنزا اتفاق مي افتد. مردم با تماس چيزهاي آلوده با ويروس هاي آنفلوآنزاي خوكي و سپس دست زدن به دهانشان ممكن است آلوده بشوند.
براي تشخيص دادن آنفلوآنزاي خوكي، يك آلودگي، (عموماً نمونه تنفسي احتياج است) نمونه ها در4 تا5 روز اول بيماري بايد جمع گردد (يك شخص وقتي آلوده است ويروس را به احتمال زياد به اطراف پراكنده مي كند). با اين وجود، تعدادي از اشخاص آلوده، مخصوصاً بچه ها، ويروس را براي10 روز و يا بيشتر ممكن است انتقال دهند. براي شناسايي يك فرد به عنوان يك نمونه تاييد شده آنفلوآنزاي خوكي، بايد يك نمونه از ويروس به مركز كنترل بيماري ها فرستاده شود تا آزمايشگاه اين مركز با آزمايش، مورد را تاييد نمايد.
ويروس هاي H1N1 آنفلوآنزاي خوكي بسيار متفاوت با ويروس هاي H1N1 انسان است. بنابراين، واكسن هاي مورد استفاده براي آنفلوآنزاي فصلي انسان براي جلوگيري از ابتلا به ويروس هايH1N1 آنفلوآنزاي خوكي نه در بدن خوك و نه در بدن انسان ايمني ايجاد نمي كند.
بيماري آنفلوآنزاي خوكي از نوع H1N1 است كه قبلاً هم وجود داشته و شناخته شده است و همه گيري جهاني آنفلوآنزا در سال هاي1918 و1919 نيز به علت شيوع چنين نوع آنفلوآنزا بوده است. بررسي هاي اخير نشان مي دهد كه تغييراتي در ساختار اين ويروس در آنفلوآنزاي خوكي به وجود آمده است. به همين علت از5 آوريل2009 موارد مرگ و مير ناشي از اين بيماري در مكزيك و آمريكا روي داده است.
نوع جديد آنفلوآنزاي خوكي در مكزيك در سال2009، مواردي از ابتلاي گسترده دامي و انساني به اين بيماري در آمريكا در سال1976و در فيليپين در سال2007 گزارش شده بود.
علائم آنفلوآنزاي خوكي در ميان انسان ها به آنفلوآنزاي انساني يعني تب، سرفه، گلودرد، سردرد، احساس سرما و خستگي شباهت دارد. برخي از افراد نيز پس از مبتلا شدن به اين بيماري دچار اسهال و استفراغ مي شوند. براساس اعلام اداره سلامت ايالات متحده (CDC)، دو داروي تاميفلو (Tamiflu) و رلنزا (Relenza) كه داروهاي رايج براي مقابله با آنفلوآنزا هستند، براي مقابله با تمام گونه هاي كنوني آنفلوآنزاي خوكي نيز مؤثرند.
بهترين اثر بخشي را زماني دارند كه در48 ساعت اول ابتلا به اين بيماري مصرف شوند.
|
آنفلوآنزاي خوكي در مناطق مختلف جهان در حال پيشروي است. سازمان هاي بين المللي بهداشت با اعلام مرحله5 وضعيت هشدار اعلام كردند كه شيوع جهاني آنفلوآنزاي خوكي امري حتمي خواهد بود. اين اولين بار بود كه سازمان بهداشت جهاني وضعيت هشدار خود را به مرحله5 ارتقا مي داد كه يك مرحله مانده تا وضعيت قرمز است و نشان دهنده اينكه اپيدمي جهاني اين بيماري حتمي است.
ويروس آنفلوآنزاي خوكي دقيقاً مشابه آنفلوآنزاي معمولي سرايت مي كند. شما ممكن است از طريق تماس با فرد آلوده و يا لمس كردن سطوح و اشيايي كه قبلاً توسط اين افراد لمس شده اند و سپس دست زدن به چشم و دهان و بيني خود به اين بيماري مبتلا شويد. در يك فرد آلوده، انتشار اين ويروس به محيط از يك روز قبل از شروع علائم بيماري آغاز مي شود و تا يك هفته پس از ابتلا ادامه مي يابد.
ويروس جديد همه گير شده در سال2009 ميلادي، يكي از انواعH1N1 است. N و H مخفف واژه هاي »نورامينيداز« و هماگلوتينين« و نام دو غشاء سلولي ويروس هستند. در مجموع16 گونه از »هماگلوتينين« و9 زير مجموعه از »نورامينيداز« وجود دارند كه مي توانند تركيب هاي مختلفي با هم تشكيل دهند. گونه هاي (H1N1 A) ويروس آنفلوآنزا براي نخستين بار در سال1930 ميلادي قرنطينه شدند.
برخي از افراد نيز پس از مبتلا شدن به اين بيماري دچار اسهال و استفراغ مي شوند. به علت اين شباهت ها پزشكان قادر به تشخيص قطعي آنفلوآنزاي خوكي نيستند و تشخيص قطعي آن فقط با انجام تست لابراتواري ممكن است.
4 علامت اصلي تب بالاي38 درجه، سردرد، گلودرد، سينه درد و سرفه از علائم اصلي اين بيماري هستند كه اگر كسي2 تا3 علامت ذكر شده را داشته باشد مشكوك به بيماري آنفلوآنزاي نوع A است. اسهال، استفراغ، تهوع، كوفتگي عضلات، عطسه و آبريزش بيني از علائم فردي اين بيماري است كه چنانچه با2 تا3 علامت اصلي همراه باشد فرد مشكوك به اين
بيماري است.
|
واكسن هاي مختلفي در دسترس است كه خوك ها را در مقابل آنفوآنزاي خوكي ايمن مي كند. اما در حال حاضر هيچ واكسني كه بتواند براي انسان ها در مقابل آنفلوآنزاي خوكي ايمني ايجاد كند در دسترس نيست. واكسن آنفلوآنزاي فصلي ممكن است بر ضد H3N2 خوكي كمك كننده باشد ولي مطمئناً به ايمني و پيشگيري از آنفلوآنزاي خوكي نوعH1N1 كمك
نخواهد كرد.
آنفلوآنزاي خوكي مانند هر نوع سرما خوردگي ديگر از راه تماس، سرفه و عطسه منتقل مي شود. دست هاي خود را به طور مرتب بشوييد. اگر آب و صابون در دسترس نيست، مي توانيد از ژل هاي تميز كننده است استفاده كنيد. همانطور كه هوشياري در برابر آلودگي براي پيشگيري از ابتلاي شما و خانواده تان به بيماري ضروري است، در صورتي كه خود مشكوك به ابتلا به آنفلوآنزا هستيد، حتماً هنگام عطسه و سرفه جلوي دهان و بيني خود را بگيريد.
محققان هنوز اطلاعات كاملي را از نحوه انتقال ويروس آنفلوآنزاي خوكي به دست نياورده اند. سازمان بهداشت جهاني به تازگي برآورد خود مبني بر سهولت انتقال اين ويروس را ميان انسان ها منتشر كرده است.
اگر با كسي در تماس هستيد كه سرماخوردگي دارد، با او دست ندهيد و رو بوسي نكنيد. ويروس آنفلوآنزا در اماكن عمومي وجود دارد و تماس با سطوحي مانند دستگيره اتوبوس و صفحه كليد كامپيوتر به راحتي شما را آلوده مي كند. اگر دستان خود را به دستگيره در يا اتوبوس زده ايد، آن را به دهان و بيني خود نزنيد. داروهايي كه در سال هاي گذشته براي درمان انواع قوي آنفلوآنزا توليد شده اند، توانايي خوبي براي كمك به مبتلايان به آنفلوآنزاي خوكي دارند. در حقيقت همه گيري جهاني بيماري هايي مانند آنفلوآنزاي مرغي و سارس در سال هاي گذشته آمادگي مراجع درماني را براي مقابله با همه گيري هاي جديد افزايش داده است. هر چند واكسن هاي سرماخوردگي بدن افراد را در برابر ويروس آنفلوآنزا كه شامل ويروس آنفلوآنزاي خوكي نيز هست، مقاوم مي كند ولي مسئولان مركز كنترل و پيشگيري از بيماري هاي آمريكا مي گويند آزمايش هاي اوليه آنها بيانگر عدم ايجاد مصونيت در دريافت كنندگان واكسن سرماخوردگي است.
آنفلوآنزاي خوكي يك بيماري مجاري تنفسي است كه از راه سرفه، عطسه و تماس با اشياي آلوده به ويروس و تماس دست با دهان، بيني يا چشم خود منتقل مي شود. ويروس از راه فرآورده هاي خوراكي و خوردن گوشت خوك منتقل نمي شود. آنفلوآنزاي خوكي بيشترين سرايت پذيري را در5 روز اول بيماري دارد كه در بچگي اين دوره انتقال تا10 روز هم مي تواند طول بكشد. تشخيص بيماري با نمونه گيري در اين5 روز ميسر است.
»پيشگيري از ابتلا« با رعايت اصول بهداشتي ميسر است. توصيه مي شود:
- دستان خود را به طور مرتب با آب و صابون و يا محلول هاي ضدعفوني حاوي الكل بشوييد، مخصوصاً زماني كه عطسه يا سرفه مي كنيد و يا وقتي كه از بيرون به خانه باز مي گرديد.
- ضد عفوني كردن سطوح داخلي خانه با محلول هاي حاوي كلر در كاهش احتمال انتقال بيماري مؤثر است.
- از تماس نزديك با خوك ها و يا انسان هايي كه آلوده هستند بپرهيزيد.
- از دست زدن به اشيا و سطوحي كه ممكن است آلوده باشند، (نظير ميزهاي كافي شاپ ها و رستوران ها، دستگيره وسايل حمل و نقل عمومي، نرده ها و...) مخصوصاً دراماكن عمومي بپرهيزيد.
- از دست زدن به دهان، بيني و چشمان خود اجتناب كنيد.
- در صورتي كه خود مشكوك به ابتلا به آنفلوآنزا هستيد، حتماً هنگام عطسه و سرفه جلوي دهان و بيني خود را بگيريد. اگر دستمال به همراه نداريد، هنگام عطسه يا سرفه قسمت داخلي آرنج خود را در برابر دهان و بيني بگيريد تا دستانتان آلوده نشوند.
- هر فردي كه دچار علائم شبه آنفلوآنزا شامل تب ناگهاني، سرفه و دردهاي عضلاني شد بايد از رفتن به سركار و استفاده از وسايل حمل و نقل عمومي پرهيز كرده و سريعاً به پزشك مراجعه كند.
افراد پرخطر در معرض اين بيماري و حتي در معرض مرگ، افراد بالاي65 سال، بچه هاي زير5 سال، خانم هاي حامله به علت اينكه در3 ماهه دوم و سوم حاملگي سيستم ايمني ضعيفي دارند، افراد دچار نقص سيستم ايمني و افراد مبتلا به بيماري هاي مزمن مانند آسم، ديابت و بيماري هاي قلبي و عروقي از جمله اين افراد هستند كه چنانچه با علائم اصلي و فردي همراه باشند بايد سريعاً به پزشك مراجعه كنند.