عسل

عسل روند پیری را کند می کند.

عسل روند پیری را کند می کند.

بهتر است بدانيد در تحقيقات گسترده به اثبات رسيد عسل روند پيري را كند ميكند، از اين رو توصيه ميشود به سالمندانتان كه در هر سني هستند، عسل طبيعي بدهيد تا بخورند. عسل به دليل داشتن املاح، ويتامين و آنزيم‌هاي حياتي فراوان از اهميت بسيار زيادي برخوردار است از اين رو توصيه ميشود كه عسل را از ياد نبريد. از جمله فوايدي كه در مورد عسل طبيعي به اثبات رسيد، بهبود وضعيت خوب سالمندان است، چرا كه بسياري از سالمندان هستند كه از بيخوابي يا كم‌خوابي رنج ميبرند و مصرف عسل ميتواند مشكل آنان را مرتفع سازد. از طرفي عسل به دليل داشتن مقادير فراوان ويتامين D قادر است اعمال كلسيم و فسفر زرا بخوبي تنظيم كند، در نتيجه اعصاب با مصرف عسل به حداكثر كارايي خود ميرسند. همچنين از ديگر فوايد عسل كه ميتواند براي سالمندان بسيار مفيد باشد اين است كه صمغ موجود در عسل اجازه نميدهد جدار عروق سخت شده و حالت ارتجاعي خود را از دست بدهد، به همين علت مواد مغذي راحت‌تر از طريق عروق به مغز ميرسند.

ممنون افسون جان

یه مدت بود که یه بیماری پوستی داشتم همه پماد های ساختنی رو دکتر ها بهم می دادن ولی تاثیری نداشت
یه دکتر بهم گفت که از عسل استفاده کن به صورت پماد شب روی پام می ذاشتم و صبح با آبلمو و اب ولرم می شستم باور کن بیشتر از 20روز نکشید حتی دیگه اثری هم ازش نبود

قربون بزرگی خدا واقعآ عسل برای شفا ست یه استاد داشتیم می گفت اگه مردم می دونستن عسل چیه حاظر بودن بالاترین قیمت رو براش بپردازنن

منم بیماری پوستی وحشتناک دارم
سودا + یه بیماری که بر اثر گرما به شدت بدنم شروع به خارش میکنه، حتی زمستونای اینجا هم فایده نداره
باید تغییر مکان بدم
راه علاجی نی ؟

راستی در مورد کاکتوس آدرس تاپیک رو خصوصی بفرستین ( خصوصی چون شاید اینو هم گم کردم، آخه صفخه اول رو گشتم ندیدم، دیگه بقیش رو نگشتم، میشه زحمتش رو بکشین، از تمامی مهندسین کشاورزی خواستاریم، منم کشاورزیو دوست دارماا، همیشه دلم میخوا یه مزرعه بزرگ با زمینای بزرگ که هم اسب باشه هم گوشفند هم گاو هم درخت هم گل هم پرنده، از همین خوشگلا که تو تلویزیون هست دیگه، همونا رو میخوام )
من میرم 2 شب میام
درس

عسل

دوستان سلام. عسل طبیعی رو چطوری میشه از مصنوعی تشخیص داد ؟

آخ گفتی عسل دلم آب افتاد. نمی دونم چرا عسل زیاد می خورم دیگه از عسل بدم میاد !! البته زیاد من 10 قاشق غذاخوری هستش

راههاي تشخيص عسل طبيعي از تقلبي
عسل به شهد گل ها اطلاق مي شود كه زنبور عسل پس از تغذيه از گياهان مختلف، آن را ساخته باشد. به بيان ديگرعسل ماده شيرين و غليظي است ....

راههاي تشخيص عسل طبيعي از تقلبي عسل به شهد گل ها اطلاق مي شود كه زنبور عسل پس از تغذيه از گياهان مختلف، آن را ساخته باشد. به بيان ديگرعسل ماده شيرين و غليظي است كه توسط زنبوران عسل از شهد گل ها جمع آوري شده و تغيير شكل مي يابد و سپس در داخل سلول هاي مومي كندو ذخيره مي شود.

زنبوران عسل داراي نيروي ذاتي هستند كه گل هاي مفيد را از غير مفيد تشخيص مي دهند. آنها با علاقه فراوان سراغ تمام گياهان طبي و گل هاي شفابخش مي روند و عصاره آنها را گرفته و به بهترين شكل در اختيار ما قرار مي دهند.
اين عسل كاملاً طبيعي و سرشار از مواد غذايي و حيات بخش بوده و مي تواند تمام نيازهاي غذايي را برطرف كند، زيرا زنبور تمام املاح و ويتامين هاي موجود در گل را به شكل عسل مي پروراند و آن را قابل جذب در خون مي سازد.
از طرفي كيفيت عسل طبيعي چندين برابر بيشتر از عسل مصنوعي است كه زنبور با آب و شكر تغذيه مي شود.
2- عسل تقلبي
هر گونه تغييري در عسل مانند افزودن يك سري مواد به آن، تقلب محسوب مي شود. به طور كلي عسل تقلبي به دو روش تهيه و در سطح جامعه توزيع مي شود.
الف) بخشي از عسل، تقلبي است
- با كمك زنبور
- بدون كمك زنبور
ب) عسل صد در صد تقلبي است
در اين روش عسل 100 درصد مصنوعي بوده و از شيره ميوه هايي مانند خرما، توت و غيره يا از مواد گلوكزي (شربت قند)، مواد نشاسته اي و ... ساخته مي شود كه اين عسل ها به هيچ وجه عطر و طعم عسل واقعي را ندارند.
عسل هاي مصنوعي تهيه شده از شيره ميوه ها، داراي مواد و تركيباتي مشابه عسل طبيعي هستند كه از تغليظ آب ميوه ها به طريق مصنوعي و صنعتي به دست آمده اند.
اين نوع عسل، بدون دخالت زنبور، از قند، نيشكر و ميوه هاي شيرين مانند خربزه، هندوانه، كدو تنبل و خرما توليد مي شوند. اين روش در ايران متداول نبوده، ولي در بعضي از كشورها مرسوم است.
استانداردهاي عسل:
استانداردهاي عسل از كشوري به كشور ديگر متفاوت است كه آنها را مي توان در استخراج، عسل شكرك زده، عسل شان، شان با قاب كم عمق، بريده شده و يا كل شان عسل در نظر گرفت. ساير مواردي كه در تهيه و توليد عسل اهميت دارند، ميزان قند، ميزان رطوبت، طعم ، رنگ و عطر عسل مي باشد.
گاهي اوقات در توزيع و فروش عسل مواردي چون: يكنواختي رنگ، پاكيزگي برش، ظاهر شان و نحوه چينش و يكنواختي وزن نيز ذكر شده است.

راه هاي تشخيص عسل طبيعي:
1- فروشگاه هاي معتبر
آسان ترين روش تشخيص عسل طبيعي، خريد از فروشگاه ها و اشخاص معتبر مي باشد كه شما از سابقه فعاليت آنها در زنبورداري و يا تهيه و فروش عسل مطلع هستيد.
2- ميزان رطوبت
برخي افراد، ميزان رطوبت عسل را به وسيله برگرداندن شيشه عسل و سرعت بالا و پايين رفتن حباب داخل شيشه، و برخي به وسيله ميزان كش آمدن عسل اندازه گيري مي كنند، ولي بايد توجه داشت كه اين روش ها دقيق و مطمئن نيستند.
3- ميزان تخمير شدن
تمام عسل ها حاوي مخمرهاي خوراكي بي ضرر براي انسان مي باشند.
بايد توجه كرد كه عسل در زمستان به دليل سرماي زير 11 درجه تخمير نمي شود. البته نگهداري عسل در دماي 38 درجه سانتي گراد نيز مي تواند از تخمير آن جلوگيري كند، ولي در دراز مدت به كيفيت عسل صدمه مي زند، زيرا حرارت بالا كيفيت عسل را از بين مي برد.
عسل با رطوبت بيش از 17 درصد بيشتر در معرض تخمير مي باشد. بعد از شكرك زدن، درصد تخمير عسل افزايش مي يابد.
تخمير شدن مختص عسل هاي بسته بندي شده و صاف شده نيست، بلكه اگر شرايط مناسب باشد، عسل "شان" نيز تخمير مي شود.
4- مزه كردن
عسل طبيعي، علاوه بر شيريني خاص، داراي مزه و طعم ويژه اي است كه فقط در عسل وجود دارد و عسل هاي مصنوعي فاقد اين نوع مزه مي باشند. لذا افراد مي توانند با مصرف زياد و توجه دقيق به درجه خلوص عسل، حتي نوع عسل را از نظر گياه مورد مصرف زنبور تعيين كنند، زيرا هر گياه مزه خاصي به عسل مي دهد.
بايد توجه داشت كه عسل مصنوعي بيشتر مزه شيريني شكر مي دهد تا مزه خالص عسل.
5- عطر و بوي طبيعي
اگر درپوش عسل مدتي بسته باشد، هنگام باز كردن درپوش حتماً بو و رايحه قوي و مطبوع عسل طبيعي را مي توانيد استشمام كنيد.


این از همه بهتره چون خودتم توی خونه میتونی انجامش بدی :


6- سرعت حل شدن در آب
اگر عسل را داخل ليوان محتوي آب بريزيد، چنانچه به صورت عمودي وارد ليوان پر از آب شده و در ته آن جمع شود و به سرعت حل نگردد، عسل مطلوبي است، ولي اگر عسل هنگام ريختن، در آب حل شود، از مطلوبيت و خلوص كمتر و رطوبت بالاتري برخوردار است.
با اين وجود، هر يك از روش هاي فوق به تنهايي نمي تواند خالص بودن عسل را ثابت كند.
در اين روش به وسيله تغذيه مصنوعي زنبوران با شربت قند و آبميوه ها يا استفاده از عسلك، عسل مصنوعي يا تقلبي تهيه مي كنند. در اين روش مستقيماً عسل طبيعي با مواد گلوكزي (شربت قند) و شيره ميوه ها مخلوط شده و عسل تقلبي توليد مي گردد.

اینم مقاله فریبا خانم :

ببین این خیلی علمی هستش اگه دلیل اصلیشو می خوای اینو ببین



مقدمه:
ارتباط زنبور عسل با انسان سابقه طولانی داشته و حتی قبل از آن که انسان خواندن ونوشتن بیاموزد از این حشره مفید بهره برداری می کرده است.

زنبور عسل علاوه بر گرده افشانی که در حقیقت از این طریق بیشترین استفاده را به انسا ن می رساند به واسطه تولید فراوردها یی مثل عسل، موم و غیره در صنعت زنبورداری و بسیاری ارز صنایع دیگر منشا خدمات بسیار ارزندهای می باشد.
١- محصولات خارج کندو:ان عده از محصولاتی که زنبور به جستوجوی انها به خارج از کندوپروازکرده و پس از پیدا کردن با خود به کندو می اورد.از جمله عسل، عسلک ، بره موم ، گرده آب

٢- محصولات داخل کندو: محصولاتی که زنبورآنها را داخل بدن و به وسیله غدد معینی تولید نموده و در کندو مورد استفاده قرار می دهد.از جمله موم ، زهر ، ژله ، رویال​

عسل(honey):
عسل ماده شیرین ، غلیظ و فوق اشباعی است که توسط زنبوران عسل از شهد گل گیاهان جمع اوری شده و تغییر شکل یافته و در داخل سلولهای مومی کندو ذخیره می گردد.
شهد به وسیله غده یا غده های مخصوصی که معمولا در ته گل می باشند تولید و ترشح می گردد.
زنبور این شهد را از روی گلها جمع آوری کرده ، در داخل کیسه ای مخصوص که در بدنش قرار دارد و برای جمع آوری شهد و آب درست شده ، به طور موقت انبار می کند.وقتی که محتوای کیسه به حدودهفتاد mlg (به طور میانگین) رسید، زنبور گلها را رها کرده و راه کندو را در پیش می گیرد.در بین راه مقداری دیاستاز از نوع (invertase) که در جدار همین کیسه تهیه و به داخل ان ترشح می شودبه شهد اضافه می نماید.بعلاوه مقداری هم از اب ان را از راه جدار کیسه عسلی یا یسل دادن جذب بدنش نموده و به کمک کلیه دفع می کند.
زمانی که زنبور وارد کندو شد شهد را به همان حالت نارس داخل سلولها می گذارد و شب هنگام که قادر به خارج شدن از کندو نیست توسط حرکات بالا و پایین خرطومش شهد را درمعرض مجاورت هوا قرار داده و همچنین با اضافه کردن مقداری دیاستاز ابش را باز جذب می نماید.
این کار آنقدر در طول شب توسط زنبورهای مختلف تکرار می شود تا شهد کاملا تغلیظ شده و مقدار آب آن ٪١٧- ١٨ برسد.
چنین شهد غلیظ و فوق اشباعی را عسل رسیده می نامیم.
زنبورها معمولا پس از پر کردن سلول هایشان با چنین عسل غلیظی ، سر سلولهایشان را با موم می پوشانند.

انواع عسل:
تصور اینکه زنبور های برخی ازنژادها، عسل های خوشمزه تریا خوش رنگتری را جمع آوری می کنند عقیدهای یامیانه و خلاف واقعیت است.
چون نژاد زنبور ها در مزه ، رنگ وبوی عسل هیچ اثری نمی تواند بگذارد و عسل را بر حسب منبع جمع آوری شهد گل و یا به عبارت دیگر نوع گیاه طبقه بندی می کنند.مثل عسل مرکبات ، عسل شبدر ، عسل یونجه ، عسل اقاقیا ، عسل گون و غیره

ارزیابی و داوری در مورد عسل:
مهمترین عامل در ارزیابی عسل عطر و درجه خلوص ان از مواد خارجی است.
عوامل دیگری که در ارزیابی عسل اهمیت دارند، مقدار آب موجود در عسل و عاری بودن از کریستال می باشد که در درجه دوم اهمیت قرار دارند.جهت داوری و ارزیابی عسل میتوان بشرح زیر برای هر یک از مشخصاتنسبت به اهمیت ان نمره داد.
١- چگالی عسل ٢٠ نمره (تمام عسل هایی که بیشتر از ٦/ ١٨درصد آب دارند فاقد کیفیت لازم هستند.)
٢- عاری بودن از کریستالها ١٠ نمره
٣- درجه خلوص وتمیز بودن عسل(شفافیت) ٣٠ نمره
٤- تمیز و یکنواخت بودن ظرف عسل ١٠ نمره
٥- طعم وعطر عسل ٣٠ نمره
در ایران به خصوص در مناطق روستایی به علت تنوع زیاد نباتات و استفاده زنبوران عسل از گیاهان وحشی و کوهستانی عسل ها معمولا مخلوط هستند و عسلهایی را که از شهد نباتات کوهستانی تهیه میگردد بنام عسل های کوهستانی نام گذاری می کنند.
در مورد ارزیابی و داوری عسل در بعضی از کشور های جهان عسل را بسته به میزان شفافیت ، مقدار آب و عطر آن از یک تا چهار ویا بر حسب حروف لاتین (D.C.B.A) درجه بندی می کنند.
شفافیت عسل بستگی به وجود دانه های گرده ، حباب های هوا و سایر مواد معلقه در عسل دارد.
طعم و عطر عسل بستگی به نوع گلی که شهد آن توسط زنبور جمع آوری شده است دارد.
رنگ عسل یک فاکتور تعیین کننده کعفیت عسل نبوده و از بی رنگی تا زرد کهربایی و حتی قرمز وتیره رنگ تغییر می کند.
مثال:
عسل اقاقیا ← بی رنگ عسل اویشن ← قرمز
عسل گون ← بی رنگ عسل شوید ← پر رنگ

ترکیبات عسل:
١- آب: مقدار رطوبت عسل بستگی به مقدار شهد گل ، شرایط ذخیره شدن ان در سلولهای قاب و همچنین شرایط جوی خارج از کندو دارد.
عسل های مختلف معمولا بین٪٢٠- ١٣رطوبط دارند.و همانطور که ذکر شد در عسل درجه یک میزان رطوبت ٦/ ١٨درصد است.
رطوبت عسل به وسیله رفراکتومتر (بازتاب سنج)قابل اندازهگیری است.

قندها:
حدود٪٩٩- ٩٥ مواد جامد عسل را قند ها تشکیل می دهند.حدود٢٠نوع قند مختلف در عسل وجود داردکه بر اساس پیچیدگی و اندازه مولکولی می توان انها را طبقه بندی نمود.شیرینی عسل ٢٥برابر قند معمولی یعنی ساکارز وی باشد.(بعلت وجود قندهای مختلف در عسل).

مهمترین قندهای موجود در عسل:
١- لوولوز(فروکتور)٣٨٪ :قندهای عمده عسل می باشند و عمده شیرینی عسل از این دو قند است.
٢- گلوکز٣٠٪ : قندهای عمده عسل می باشند و عمده شیرینی عسل از این دو قند است.
٣- ساکارز :١-٢٪ (تغییرات تا ٨٪)
٤- کمتر از ١٠٪ میلیسیتوزو قندهای دیگر مانند مالتوز، لاکتوز و غیره.
لو ولوز مسئول خاصیت رطوبت پذیری عسل بوده وحلالیت پذیری بیشتری نسبت به دکستروز (دی گلوکز)دارد:
به طور کلی اب وقندها حدود %97.9 ترکیبات عسل را تشکیل می دهندو مواد دیگر حدود %2.1 عسل را تشکیل می دهند.

٣- اسیدها:
در عسل اسیدهای مختلفی وجود دارد که بدلیل شیرینی زیاد عسل اشکار نیستند.
بدلیل وجود این اسیدها عسل دارای PH اسیدی می باشد.(PH~3.9)
قبل از ورود به بحث اصلی ذکر این نکته ضروری است که ما دو لغت مشابه با دو معنی متفاوت داریم: (عسل تقلبی و عسل مصنوعی) عسل مصنوعی یا صنعتی عسلی است که از تغلیظ آب میوه ها تحت فرایندهای خاصی بدست می آید مانند عسل خرما،ولی عسل تقلبی از راههای مختلف بوجود می آید که در این مورد بحث خواهیم کرد.
عدهای معتقدند که وقتی که عسل متبلور شده و در اصطلاح عامیانه شکرک زد ، تقلبی بوده و عسل سالم و طبیعی همیشه صاف و شفاف باقی می ماند ، در صورتی که این طرز فکر اشتباه می باشد.
عسلهای مختلف در طول مدت نگهداری ایجاد کریستال می نمایند، برخی در هنگام تهیه و برخی در هنگام چند ماه و حتی چند سال شکرک می زنند.
سرعت شکرک زدن به عوامل مختلفی از جمله نسبت بین گلوکز و فروکتوز بستگی دارد.
مقدار فروکتوز عسل معمولا بیشتر از میزان گلوکز است و هر چه قند میزان فروکتوز کمتر باشد، شکرک زدن زودتر و سریعتر انجام می شود.عمل رس کردن عسل یا کریستالیزا سیون عسل بر اثر عوامل مختلفی صورت می گیرد.همانطور که ذکر شد عسل بعلت درصد بالای مواد قندی که دارد مادهای جامد است که تحت شرایط بسیار شکنندهای بصورت مایع قرار دارد (ماده اشباع شده قندی) و اگر شرایط مطلوب مهیا گردد رس میکند که این پدیده به ترکیبات عسل، شرلیط انبار و بسته بندی و ذخیره شدن عسل بستگی دارد.

عوامل موثر در پدیده کریستالیزا سیون :
١- درجه حرارت محیط: درجه حرارت ١٦درجه سانتیگراد حرارت مطلوب برای تبلور می باشد.
٢- دیاستاز: باعث جذب ذرات ریز عسل و رسوب ان ها می شود.(ته نشین شدن عسل).
٣- آب: رسوب عسل بصورت گلوکز هیدراته میباشد که در تنیجه نسبت (← D گلوکز/ W← آب ( در عسل در عمل کریستالیزه شدن عسل بسیار مهم می باشد.
٤- مقدار گلوکز: هر چه مقدار گلوکز عسل بیشتر باشد تمایل عسل به رسوب کردن بیشتر است.
مثال : عسل افتابگردان اساسا از گلوکز تشکیل یافته حدود ٣هفته تا یک ماه طول می کشد تا رس کند.
٥- اجسام و مواد خارجی در عسل.
٦- نوع عسل و گیاهان عسل زا.
به هر حال به جز چند گیاه خاص در دنیا عسلی وجود ندارد که دیر یا زود در اثر ماندن متبلور نشود و در صنعت برای جلوگیری از متبلور شدن عسل در کارخانه های بسته بندی عملیاتی روی عسل صورت می گیرد.از جمله حرارت دادن عسل، افزودن جوهر لیمو به مقدار کم به عسل و غیره.
البته همانطور که ذکر شداین عملیات باعث عقب افتادن پدیده کریستالیزا سیون میشود ولی از متبلور شدن عسل جلوگیری نمی کند.
در بعضی از کشور های اروپایی مردم عسل را به صورت شکرک زده مصرف میکنند و حتی گاهی از اوقات با اضافه کردن مواد پودری (پودر قند) خود باعث تسریع این امر می شوند ولی در کشور ما خلاف این عقیده وجود دارد و مردم عسل شکرک زده را مصرف نمی کنند و انرا نشانه کیفیت پایین عسل می دانند.
در هر حال نظریات مختلفی در بین مردم وجود دارد که از طریق هیچکدام از این روشها نمیتوان به تقلبی بودن یا سالم بودن عسل پی برد.برای این امر حتما باید به ازمایشگاههای صنایع غذایی و تغذیه مراجعه کرد.
در این قسمت چند روش ازمایشگاهی مرسوم برای بررسی ذکر می گردد:

١- اندازه گیری میزان ساکاروز موجود در عسل :
این روش ساده ترین روش آزمایشگاهی بوده و همانطور که ذکر شد میزان ساکاروز موجود در عسل ٨-٢٪ درصد متغیر است.
البته حد معمول این اعداد (١-٢) درصد در نظر می گیرند.
در صورتی که در اثر تقلب در مناطقی که قیمت شکر ارزان است برای تقلب به عسل شکر اضافه شود ساکاروز عسل بیشتر از حد ذکر شده میگرددکه توسط ازمایش فریلینگ وتوسط دستگاه ساکرامات در آزمایشگاه می توان به میزان ساکاروز عسل پی برد.
البته افراد سودجو عسل را نیز حرارت می دهند که در متد های دیگر به ان اشاره می گردد.
٢- تعیین نسبت بین قندهای فروکتوز و گلوکز در عسل :

همانطور که در قسمت مواد متشکله عسل اشاره شد میزان فروکتوز عسل حدود ٣٨درصد و گلوکز حدود ٣٠درصد می باشد. جهت تشخیص خلوص عسل تعیین نسبت بین قندهای فروکتوز و گلوکز دارای اهمیت است چون این نسبت در عسل های طبیعی و عسلهای مصنوعی متفاوت است.
عسل طبیعی و خالص ١٠٠/ ١١٩- ١٠٦= گلوکوز / فروکتوز ( لولوز)
عسل مصنوعی ١٠٠ / کمتر از ٩٥ = گلوکوز / فروکتوز ( لولوز)

در نتیجه هرگاه بعنوان تقلب قندهای مصنوعی به عسل اضافه گردد (به جای اضافه کردن ساکاروز یا شکر قندهای فروکتوز و گلوکز اضافه گردد این نسبت نیز تغییر می کند) .
نسبت بین این دو قند اثرات مهمی در پدیده رس کردن یا کاتالیزاسیون عسل نیز دارد.
برای تعیین میزان این دو قند در عسل از روشهای یدومتری یا روش نورپلاریزه استفاده می گردد که روش ازمایش مربوط به رشته صنایع غذایی است که از ذکر ان خودداری می گردد.

٣- جستجوی دیاستاز :
همانطور که ذکر شد در عسل طبیعی آنزیم های آمیلاز ، کاتالازو اینورتاز یافت می شوند وعسل حرارت دیده ویا عسل مصنوعی فاقد آنزیم می باشد بنابراین با جستجوی آنزیم در عسل می توان به تقلبی بودن یا نبودن عسل پی برد.

روش آزمایش :
یک قسمت عسل را با دو قسمت آب استریل مخلوط کرده ، ١٠سانتی متر مکعب از این محلول را با ١سانتیمتر مکعب محلول نشاسته ١درصد مخلوط نموده ، یک ساعت در حرارت درجه سانتیگراد به حال خود میگذاریم.
پس از آن ١سانتیمتر مکعب ید محلول (gr ١ید + gr ٢٠یدور پتاسیم + ٣٠٠ سانتیمتر مکعب آب مقطر) به ان اضافه نموده و با لوله شاهد که به همین ترتیب ولی بدون حرارت دادن تهیه کرده ایم از نظر رنگ مقایسه می کنیم.
اگر عسل طبیعی باشد و یا آنرا گرم نکرده باشند ، آنزیم های موجود در آن روی محلول نشاسته اثر نموده و آنرا هضم می کنند در لوله گرم شده رنگ زیتونی یا قهوهای ظا هر می گردد، در حالیکه در لوله دوم رنگ محلول آبی سیر متمایل به قهوهای با قی می ماند یعنی آنزیم ها روی نشاسته اثر نمی کنند.
بنابراین در عسل طبیعی رنگ در لوله یکسان نیست ولی اگر عسل حرارت دیده یا تقلبی باشد رنگ دو لوله یکسان خواهد بود.

٤- انحراف نورپلاریزه :
همانطور که ذکر شد قند های عسل دارای درجه انحراف نورپلاریزه خاص خود می باشند.
در این آزمایش با استفاده از دستگاه های دقیق تر می توان خلوص عسل را تعیین کرد.
gr ٢٠ عسل را در٢٠ سانتیمتر مکعب آب سرد حل کرده ، ٤٠ سانتیمتر مکعب اتر اتیلیک به آن افزوده و آنرا به آرامی بهم زده و مخلوط می کنیم.قسمت اتری را در یک بشر کوچک وارد کرده ومی گذاریم تبخیر شود.بایمانده تبخیر را در١٠سانتی متر مکعب اتر حل کرده و به ٢ سانتیمتر مکعب از این عصاره اتری٢ سانتیمتر مکعب محلول یک در صد رزورسینول در اسید کلریدریک قوی اضافه می کنیم.
هرگاه بلا فاصله رنگ صورتی در قسمت اسیدی ظاهر شود ، نتیجه مثبت بوده و دلیل وجود قند اینورت مصنوعی در نمونه است.
این رنگ صورتی پس از٢٠ دقیقه تیره شده و تبدیل به رنگ قرمز آلبالویی در حد فاصل دو قسمت اتری و اسیدی میگردد.هرگاه قند اینورت از تاثیر آنزیم اینورتاز بر ساکاروز ایجاد شده باشد فاقد (H.M.F ) خواهد بود و نتیجه آزمایش فوق منفی خواهد بود.همچنین نتیجه این آزمایش در مورد عسل طبیعی که حرارت دیده باشد مثبت است. (وجود H.M.F را در عسل طبیعی که ١٠٠درجه سانتیگراد حرارت دیده است با کروماتوکرافی کاغذی می توان تشخیص داد.) H.M.Fاز اثر اسیدها و حرارت بر قند های ساده خصوصا فروکتوز بوجود می آید.بدین ترتیب که فروکتوز ٢مولکول آب از دست داده و تبدیل به H.M.F می گردد.تشکیل H.M.Fاز گلوکز کاملا پیچیده تر می باشد.

سطوح H.M.F در عسل تازه صفر می باشد وبه تدریج تحت اثر گرمای محیط و انبار افزایش می یابد و هرچه گرما بر حسب واحد/زمان بیشتر باشد مقدار H.M.F نیز بیشتر می باشد.
در مورد میزان استاندارد این عسل کشورهای مختلف بررسی های مختلفی انجام داده اند.
در آسیا کشور عربستان سعودی ودر اروپا کشور آلمان به میزان بسیار پیشرفته ای در این مورد ازمایشات وتحقیقات صورت داده اند.استاندارد جهانی نیز در سال ( ١٩٨٦) جدول تازهای در این مورد انتشار داد.
به طور کلی میزان H.M.F در عسل در این استاندارد mg/kg١٥-٨٠ در نظر گرفته اند.
در کشور ما این میزان mg/kg٥ در نظر گرفته می شود.
در کشور های اروپایی رد کردن بسیاری از عسل های با کیفیت بخاطر پایینی تحمل H.M.F به طور غیر ضروری باعث محدود کردن بازار می شود.در مورد دیاستاز محاسبه آن به عنوان یک فاکتور اصلی در اندازه گیری کیفیت عسل بعلت تنوع بینهایت در سطوح ابتدایی آن نمی تواند به عنوان فاکتور اصلی مورد استفاده قرار گیرد.




همچنین برای کنترل کیفی عسل تجزیه شیمیایی ، بررسی خواص فیزیکی نوری و معیارهای ارگانولپتیکال ضروری است.
برای پرهیز از سوء استفاده از عسل وفریب مردم و تولید عسل تقلبی دولتهای بسیاری از کشورها مایل به کنترل صحیح عسل می باشند.

هفت قانون طلایی کیفیت عسل :
عوامل کنترل کننده عسل که به هفت قانون طلایی معروف هستند شامل موارد ذیل می باشند.
١- عسل باید خالص بوده و با ماده دیگری مخلوط نشود.یعنی با توجه به قوانین مواد غذایی چیزی به آن اضافه یا کم نگردد.
٢- عسل باید رسیده باشد یعنی بیش از نصف سلول های شان عسل دارای درپوش های مومی می باشند.
٣- جهت حفظ ترکیباتی مثل مواد معطر، آنزیم ها ، مواد ضد میکروب و رنگدانه ها باید عسل در شرایط طبیعی خود نگهداری شود.
٤- عسل باید تمیز بوده فاقد ذرات موم ، اجزای بدن زنبورها و سایر حشرات باشد.
٥- عسل به صورت مایع (شفاف) وکریستالی باید از غلظت خوبی برخوردار باشد.
٦- عسل باید به خوبی بسته بندی شده و همچنین برچسب مناسبی داشته باشد.
٧- برچسب عسل باید حاوی اطلاعات صحیحی شامل منشا گیاهی عسل ،تغذیه زنبور و نام زنبوردار آن باشد.
اطلاعات روی برچسب عسل بایستی همواره صحیح باشد و خریدار را گمراه نکند.
روشهای مرسوم در فرهنگ عوام برای تشخیص عسل طبیعی از تقلبی پشتوانه علمی نداشته و روشهای صحیح و قاطعی نیستند.البته این مسئله یک امر طبیعی است زیرا عسل دارای خصوصیات پیچیدهای بوده و نیز تحت تاثیر مستقیم شرایط محیطی قرار می گیرد.مثلا در محیط های گرم به شدگی روان شده ودر محیط سرد بسیار سفت و چسبنده است.همچنین در محیط مرطوب براحتی رطوبت جذب می کند و در محیط خشک رطوبت آن کاهش می یابد.نور مستقیم خورشید نیز براحتی ترکیبات آنرا تحت تاثیر قرار می دهد.
پس تشخیص عسل طبیعی مرغوب توسط خریداران بدون استفاده از وسایل آزمایشگاهی کار مشکلی است.البته زنبورداران و افرادی که با فرآوری عسل سرو کار دارند تشخیص تجربی تسبتا خوبی دارند ولی هنوز روش ساده ای برای مردم وجود ندارد که بتوانند براحتی عسل تقلبی رااز عسل طبیعی تشخیص دهند.البته در ازمایشگاه با دستگاههای ساده مرغوبیت و صدمات مختلفی که به عسل وارد شده قابل اندازه گیری لست.جهت اینکه یک دید کلی برای خریداران عسل ایجاد کنیم .

چند توصیه در اینجا ذکر می کنیم :
١- عسل را از فروشگاه های معتبر خریداری نمایید.
٢- توجه به برچسب روی شیشه عسل که باید حاوی نام و نشان شرکت تولیدی ، شماره پروانه بهداشتی ، وزن وغیره باشد.
٣- مسئله مهم که هنوز به صورت شبهه ای برای بسیاری از مردم باقی مانده شکرک زدن عسل است.
باید توجه داشت که اکثر عسل ها پس از مدتی شکرک می زنند.البته زمان شکرک زدن عسل بسته به نوع گیاه ، میزان و نوع ذرات در عسل و غیره فرق می کند.
جهت مایع کردن عسل شکرک زده باید ظرف عسل نیم ساعت در دمای ٦٥-٧٠ درجه سانتیگراد قرار گیرد.

بحث :
توصیه هایی در مورد نگهداری عسل :
١- سعی شود در هنگام خرید عسل حتما عسل هایی خریداری گردد که دارای نشان استاندارد و دارای بسبه بندی سالم باشد و حتی الامکان ترکیبات موجود در عسل و نوع عسل روی ظرف عسل نوشته شده باشد.

اینم یک نمونه عامیانه که فکر رکدم مقاله قبلی ممکنه زیاد کاربردی برای عوام نداشته باشه . آخه خیلی تخصصی بود اما گفتم شاید شما متخصص باشی به هر حال اینو هم ببینین. خالی از لطف نیست ک


مورد طبیعی یا مصنوعی بودن عسل و طرز تشخیص آنها از یکدیگر عده ای عقیده دارند عسل وقتی که متبلور ، کدر و ته نشین گردد تقلبی است و عسل سالم و طبیعی همیشه صاف و شفاف باقی می ماند و وقتی که عسل خریداری شده پس از مدتی کدر و ته نشین ( شکرک زده ) شد ، ناراحت شده و به فروشنده اعتراض می کنند . این هم از نظریه ها و عقاید غلطی است که در کشور ما رایج است .

مصرف کننده ایرانی به ویژه تهرانی ها عسل خوب ، خالص و طبیعی را عسلی می دانند که رنگش کهربایی تیره یا همانند عقیق باشد ، سفت بوده و اصطلاحا کش بیاید ، اگر 24 ساعت در یخچال گذاشته شود شکرک نزند ، اگر قاشقی از آن برداشته شود قطراتی که سرازیر می شود به صورت باریکه ای ممتد باشد و قطع نشود . عده ای هم تکنیک های خاصی را برای شناسایی توصیه می کنند که پایه و اساس آن معلوم نیست مانند کبریت گرفتن کنار عسل ، ریختن چند قطره روی روزنامه و ...

هیچ کدام از این عقاید ، نظریات و تصورات ارتباطی با عسل از نظر طبیعی یا مصنوعی بودن و همچنین شکرک زدن آن نداشته و ندارد و از نظر عسل شناسان و علم تغذیه بطور کلی مردود است .

لازم به ذکر است که تشخیص عسل طبیعی و مصنوعی به کمک انگشت ، قاشق و یا مزه و غیرو غیر ممکن بوده و فقط به عهده آزمایشگاه و دستگاهی به نام رفراکتومترمی باشد .

آقای دکتر شهرستانی استاد دانشگاه و مولف کتاب زنبور عسل و پرورش آن می نویسد:

شکرک زدن عسل نه تنها دلیل بر بدی و تقلبی بودنش نیست بلکه برعکس معرف آنست که عسل کاملا سالم بوده و به هیچ وجه بـا شکر مخلوط نشـده اسـت و این خـلاف تصور غلط و رایج در ایران است که عسل شکرک زده و سفت شده را تقلبی می دانند.

آنچه که در اصطلاح (شکرک زدن) می گویند و به خاطر وجود کلمه شکر در ذهن تقلبی بودن عسل را تداعی میکند، چیزی جز پدیده تبلور ( بلور شدن، کریستالیزاسیون) نیست.

استاد آقای دکتر اسفندیار رشید زاده عسل شناس و زنبوردار نمونه کشورمان در این باره می نویسد :

برای مصرف کننده یک راه بیشتر برای تشخیص عسل وجود ندارد : آن هم استفاده از ابزارهایی است که بدن در اختیارش گذاشته است با چشمانش شکل ظاهری عسل را ارزیابی می کند ، با بینی اش آن را بو می کند ، با زبانش آن را مزه مـزه می نماید اگر مجموعه باب طبعش بود ، اگر عسل بخصوص عطر و طعم گلها را داشت این عسل ، عسل واقعی ( طبیعی ) است و ارزش آن را دارد که بهای آن را در حد معقول بپردازد .

لازم به ذكر است مزه، عطر، طعم، رنگ و بوي عسل فقط مربوط به گل هر منطقه مي‌باشد و به نژاد زنبور عسل بستگي ندارد. «نوع نژاد فقط در پركاري و كم‌كاري تاثير دارد.»



و اما عسلی که بصورت وحشی تولید شود بسیار نادر است و به سختی می توان آن را تهیه کرد ولی اگر عسل مطمئنی را سراغ داشتید می توانید از آن استفاده کنید و قیمت عسلها هرگز نشان دهنده کیفیت آنها نمی باشند چه بسا عسلی را به قیمت بسیار گزافی تهیه کنید و در اصل به هیچ عنوان عسل مرغوبی نباشد . برای تهیه عسل مرغوب بهتر است از نتیجه آزمایشات عسل اطلاع داشته باشید و همچنین به عسلی که می خرید اطمینان و اعتماد داشته باشید .

عسل رو میشه از بوش تشخیص داد
حالا برو طبیعی و غیر طبیعی
بستگی به تغذیشون داره دیگه
ولی براحتی از بوش میشه تشخثص داد
حالا فکرشو کنین، عسل طبیعی رو میگن قیمتی +20 تومن تا بالای 100 تومنش که من شنیدم داره
حالا اینو بر میگردوننش به طبیعی بودن
ولی در کل به نوع تغذیه بستگی داره این قیمت پیشنهادی
نوع زنبورش هم مهمه

JU JU گفت:

عسل رو میشه از بوش تشخیص داد
حالا برو طبیعی و غیر طبیعی
بستگی به تغذیشون داره دیگه
ولی براحتی از بوش میشه تشخثص داد
حالا فکرشو کنین، عسل طبیعی رو میگن قیمتی +20 تومن تا بالای 100 تومنش که من شنیدم داره
حالا اینو بر میگردوننش به طبیعی بودن
ولی در کل به نوع تغذیه بستگی داره این قیمت پیشنهادی
نوع زنبورش هم مهمه

کلیک کنید تا باز شود...

اگر درپوش عسل مدتي بسته باشد، هنگام باز كردن درپوش حتماً بو و رايحه قوي و مطبوع عسل طبيعي را مي توانيد استشمام كنيد.

با سلام ولطفا در مورد تشخیص میزان طبیعی بودن و دلیل رسوب کردن ( کریستالی شدن ) عسل بنویسید.
با تشکر

shafagostar گفت:

با سلام ولطفا در مورد تشخیص میزان طبیعی بودن و دلیل رسوب کردن ( کریستالی شدن ) عسل بنویسید.
با تشکر

کلیک کنید تا باز شود...

سلام.
ببینین اینا به درد میخوره؟
http://asalsabalan-online.blogspot.com/
http://www.abshanhoney.com/shekar.htm
http://www.iranmania.com/nutrition/foodstuff/features/asal.asp
http://www.parsiteb.com/news.php?id=912&action=viewFullContent&groupId=55
http://www.parsiteb.com/news.php?id=197&action=viewFullContent&groupId=55
http://www.tebyan.net/nutrition_health/(foods)/otherfoods/2007/11/26/54365.html
http://www.abshanhoney.com/rang.htm
http://asalsabalan.blogspot.com/
http://websaz.wordpress.com/2008/03/07/149/
http://asal-honey-natural-sabalan.blogsky.com/
http://www.aryalink.com/articles/0000423.php
http://ardabil.niazerooz.com/DetailOrder.aspx?id=73476
چیز دیگه ای بود بفرمایین در خدمتم.

خصوصیات ظاهری و ترکیبات شیمیایی عسل

خصوصیات ظاهری و ترکیبات شیمیایی عسل

[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]

خصوصیات ظاهری و فیزیکی عسل

رنگ عسل
رنگ عسل بستگی به نوع شهد مصرفی دارد و از زرد بسیار روشن تا قرمز تیره متغیر می باشد (عسل آویشن قرمز رنگ ، عسل اقاقیا بی رنگ و عسل گیاه اسپرس زرد طلایی است). منطقه ی جغرافیایی و شرایط آب وهوایی نیز در تعیین رنگ عسل بی تاثیر نیست. پس رنگ عسل نمی تواند عامل تعیین کننده برای تشخیص کیفیت عسل باشد.

عطر و طعم
عطر و طعم هم مانند رنگ آن ، متناسب با گیاهی است که زنبور از آن استفاده کرده است.[/FONT]



[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]خصوصیات شیمیایی عسل
عسل سرشار از مواد مغذی مختلف است که شامل موارد زیر می شود
.
رطوبت
مقدار رطوبت عسل مقدار آبی است که پس از فرآوری شهد توسط زنبورها در عسل باقی می ماند که به عواملی مانند شرایط آب و هوایی، رطوبت اولیه شهد، میزان تراوش، قدرت کندو، برداشت عسل قبل از فرآوری و شرایط ذخیره عسل بستگی دارد. میزان رطوبت عسل نباید از 18.6% بیشتر باشد. عسل های با رطوبت بالاتر غیر استاندارد محسوب می شود زیرا در تخمیر و همچنین تبلور عسل تاثیر بسزایی دارد.
.
قندها
بیش از 95% بخش جامد عسل را کربو هیدرات ها تشکیل می دهند که عمدتا قندهای ساده یا مونو ساکارید ها میباشند مانند گلوکز (دگستروز) و لوولوز (مزوگتوز) که به ترتیب تقریبا برابر 40% و 34% عسل را تشکیل می دهند علاوه بر قندهای ساده فوق قندهای مرکب دیگری (پلی ساکاریدها) که از دو یا سه قند ساده درست شده اند در عسل وجود دارد، مانند مالتوز، ساکارز، لاکتوز، و همچنین قندهای ایزومالتوز، نیگروز، تورانوز، مالتولوز، کوجیبوز، ترهالوز آلفا و بتا، جنتیوبیوز، رافینوز، رامیناربیوز، مالتوتریوز، کستوز، پانوز، ایزومالتوزیل گلوکز، ارلوز، ایزومالتوسیل تریوز، تندروز، سنتوز، ایزوپانوز، ایزومالتوسیسلتترااوز و ایزومالتوزیل پنتائوز.
در عسل معمولا میزان فروکتوز یا لوولوز (L) بیش از مقدار گلوکز یا دکستروز (D) است و نسبت لوولوز به دکستروز (L / D) بالاتر از یک است و شیرینی، انرژی و ویژگی های فیزیکی عسل بیشتر مربوط به این دو قند است.
.
اسیدها
اسیدهای عسل به دلیل شیرینی زیاد آن به خوبی در دهان احساس نمی شوند با این حال اسید ها نقش مهمی در طعم عسل دارند. اسیدهای موجود در عسل عبارتند از: اسید فرمیک، اسید استیک، اسید بوتیریک، اسید مالیک، اسید ساکینیک، اسید گلوکنیک، اسید لاکتیک و اسید پیروگلوتامیک. اصلی ترین اسید در عسل اسید گلوکنیک است که از تاثیر آنزیم گلوکزاکسیداز بر گلوکز تولید می شود. میزان تغییرات اسید گلوکنیک احتمالا چگونگی تبدیل کامل شهد به عسل در شرایط مختلف محیطی، داخل کندو و میزان مقاومت و تراکم قند شهد را نشان می دهد. اسیدیته عسل معمولا بین 3.2 تا 4.5 بوده که معادل PH سرکه ضعیف است.
.
آنزیمها
آنزیمها مواد پیچیده ای از پروتئین ها هستند که در سلولهای زنده تشکیل شده و در فعل و انفعالات حیاتی موجودات نقش مهمی را بر عهده دارند. عسل حاوی آنزیمهای مختلفی است:

1- اینورتاز: این آنزیم از غده بزاقی زنبور ترشح و ساکارز موجود در شهد گل را به گلوکز و لوولوز تبدیل می نماید. فعالیت اینورتازها و دیاستازها موجب تشکیل هیدروکسی متیل فورفورال (H,M,F) در عسل می شود.
.
2- گلوکزاکسیداز: این آنزیم از غدد شیری زنبور عسل ترشح می شود؛ گلوکز را اکسید کرده و آن را اسید گلوکونیک و پراکسید هیدروژن تبدیل می کند.
.
3- دیاستاز: این آنزیم که نشاسته را از بین می برد؛ توسط زنبور طی عمل آوری به شهد افزوده می شود. طرز عمل این آنزیم شناخته شده نیست زیرا شهد نشاسته ندارد.
به جز آنزیمهای فوق آنزیمهای اندکی در عسل وجود دارند مثل کاتالاز که پر اکسید هیدروژن را از بین می برد و اسید فسفاتاز که فسفات را از فسفاتهای ارگانیک جدا می کند. آنزیم اینهیبین (Inhibine) در عسل خاصیت باکتری کشی دارد و از رشد باکتری در عسل جلوگیری می کند.
آنزیمهای عسل به مرور زمان و در اثر حرارت کاهش یافته و ممکن است از بین بروند.
.
ویتامین ها
اگر چه ویتامین ها در عسل به مقدار کمی وجود دارند اما از اهمیت زیادی برخوردارند؛ زیرا آنها مخلوط با کربوهیدرات ها، املاح معدنی و اسیدهای آلی می باشند. مقدار ویتامینهای موجود در عسل بستگی به مقدار گرده گل دارد که توسط زنبوران عسل به آن افزوده می شوند.
.

میزان ویتامین های موجود در 100 گرم عسل
ویتامینهای محلول در عسل
میزان (میلی گرم)

ویتامین تیامین ( B1)
1/0

ویتامین ریبوفلاوین (B2 )
1/5

اسید پانتوتنیک (B5 )
1

نیاسین ( B3)
2

پیریدوکسین (B6 )
5

اسید اسکوربیک ( C )
3 الی 54

.
مواد معدنی
مواد معدنی در عسل بطور متوسط 0.17 درصد است و بیشترین عناصر عسل بترتیب عبارتند از: پتاسیم، کلسیم، سدیم، فسفر، منیزیم، آهن، مس و سرب. عسل های تیره رنگ مواد معدنی بیشتری در مقایسه با عسل های روشن دارند.
.
پروتئین ها و اسیدهای آمینه
مقدار کمی پروتئین و اسید آمینه در عسل وجود دارد که هم منشا گیاهی دارد و هم توسط زنبور تولید می شود. در عسل 16 اسید آمینه وجود دارد ( اسید اسپارتیک، اسید گلوتامیک، پرولین،گلیسین، آلائین، سیستئین، والین، ایزولوسین، تروئین، فنیل آلائین، لیزین، اورنیتین، هیستیدین، آژرنین، متیونین و لوسین ) و حدودا 0.05 درصد نیتروژن در عسل وحود دارد.
.
آیا روشی برای تشخیص عسل واقعی از تقلبی وجود داد؟
تنها راه شناسایی دقیق عسل های طبیعی وتقلبی استفاده از روش های آزمایشگاهی است. بین عامه مردم متداول است که به صورت تجربی با استفاده از برخی خواص فیزیکی عسل مانند چسبندگی ، غلظت ، خاصیت جذب آب ، کشش سطحی ، خواص گرمایی ، رنگ عسل و کریستاله شدن ، طبیعی بودن عسل را تشخیص دهند.
استفاده از این روشها برای شناسایی عسل روشهای مطمئنی نیستند .
برای مثال استفاده از خاصیت چسبندگی عسل که روشی ساده برای تشخیص احتمالی عسل طبیعی ذکر می گردد برای عسل ها ی مرکبات که درصد آب بالایی دارند نتیجه درستی در پی نخواهد داشت.
.
.
[/FONT][FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]شرکت تعاونی متخصصین کشاورزی[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]منبع:farmiran.ir
[/FONT]

عسل

واژه عسل:
در كل عسل يك واژه عربي است كه در فارسي آنرا انگبين گويند و عبارت است از تراوشات و شيرابه گياهان و شهد گلها كه زنبورعسل توسط خرطوم كوچك خود آن را مكيده و از راه دهان به كيسه بسيار كوچك خود موسوم به كيسه عسلي وارد ميكند وقتي ميزان شهد جمع آوري شده به حدود چهل ميلي گرم رسيد زنبور، گلها را رها كرده و به سمت كندو پرواز ميكند و سپس از همان راه دهان و خرطوم آنرا به درون سلولهاي مومي (لانه هاي شاني ) باز گردانيده و در كندو ذخيره مينمايد و تغيير و تبادلاتي در آن بعمل آورده به طوري كه براي تبديل شيرابه گياه ( نكتار ) به عسل ، ساكاروز كه قسمت عمده قند گياهي را تشكيل ميدهد* ، در اثر عمل آنزيمهايي بزاقي مترشحه به وسيله زنبور عسل به قند هاي ساده گلــوكز و لـــولز ( فروكتوز ) تبديل مي شود زنبور عسل پيش از رسيدن به كندو در بين راه مقداري از آب شهد را جذب ميكند ، علاوه بر آن عمل تروفلاكسي*(مبادله مواد غذايي بين حشرات يك خانواده ) ساير زنبورها و همچنين در اثر تبخير و از دست دادن آب زيادي ، شيرابه گياهي تغليظ شده ، يعني شهد گلها كه حاوي 50 الي 80 درصد آب است با اين عمل ميزان رطوبت عسل را به حدود 17 درصد ( حداكثر 22 درصد ) كاهش ميدهد يعني از هر 40 ميلي گرم شهدي كه زنبور عسل در هر پرواز به كندو مي آورد 10 الي 15 ميليگرم عسل به دست مي آيد . بنحوي كه در غلظت طبيعي عسل عمل فرمانتاسيون و تخمير قندها امكان پذير نمي باشد.

تعریف جامع تر عسل که در سال 1906 در آمریکا ارائه شده عبارتست از : ترشح مواد قندی درختان ، و شهد گل گیاهان که توسط زنبورداران عسل جمع آوری ، تغییر یافته و درون سلولهای قاب ذخیره می شود .

تاریخچه عسل
بدون شک در ابتدا عسل باعث شده است که توجه انسان به سمت زنبور عسل جلب شود . قدیمی ترین اثر تاریخی که به برداشت عسل توسط انسان تعبیر شده است مربوط به هفت هزار سال قبل از میلاد است که در اسپانیا مشاهده گردیده است .

این اثر شامل قیافه حک شده یک انسان بر سنگ است که نرد بانی را برای رسیدن به محلی کلنی به کاربرده و ظرفی برای قراردادن شان های پر از عسل به کمر دارد . در حالی که زنبورداران عسل کارگر در اطراف سر او به پرواز در آمده اند . یک اثر نقاشی که از روزگاری بعد از مورد بالا حکایت دارد ، از آفریقا بدست آمده و نشان می دهد که فردی همان عمل را انجام می دهد ، با این تفاوت که او برای دور کردن زنبورداران از دود استفاده می کند .

باستان شناسها حکایت می کنند که قبایل بدوی با جمع آوری عسل آشنا بوده اند . عده ای در برداشت عسل از وسایل دود کننده استفاده می کرده اند و عده ای برای داشتن عسل از لانه هایی که در صخره های تیز و مرتفع سنگی و در دره های عمیق قرار گرفته اند جان خود را به خطر انداخته اند .

در بعضی از قبایل افرادی به طور منظم تنه تو خالی درختان را بررسی و برای برداشت عسل علامت گذاری می کردند . به نظر می رسد که این نشانه گذاری بیانگر این مطلب بوده است که این درختان مالکیت عام نداشته و همه نمی توانستند از آن استفاده کنند .

عسل در زندگی روحانی ، اجتماعی و اقتصادی مصریان باستان نقش مهمی بازی می کرده است. از حکاکیهای بجا مانده در پرستشگاه ها و دخمه های مردگان چنین بر می آید که عسل در آن روزگار اهمیت ملی زیاد داشته است ، در پاپیروس ها به اهمیت دارویی عسل اشاره شده است و در بیشتر داروها مقداری شیر و عسل به کار می رفته است ، مصریان قدیم از نوعی نوشاب که از جو ، عسل و گندم تهیه می شده است به مقدار زیاد استفاده می کردند ، زیرا الکل در دسترس آنها نبود .

کتاب مذهبی یهودیان از سرزمین موعود چنین یاد می کند که در آن نهرهایی از عسل و شیر جاری است. در کتاب انجیل مسیحیان از عسل به عنوان مظهر فراوانی و نعمت یاد شده و در طومار بحرالمیت نیز ازعسل نام برده شده ولی از زنبور داری اثری نیست.

در یونان باستان نیز عسل یکی از هدایای گرانبهای طبیعت انگاشته می شد. یونانیان تصور می کردند که خدایان چون خوراک بهشتی می خورند فناناپذیر و ابدی گشته اند . آنها تصور می کردند عسل یکی ازاجزای مهم این خوراک بهشتی است.

عسلک
بعضي از حشرات راسته جوربالان (Homotera) مانند شته ها و شپشک ها ضمن تغذيه از نباتات مختلف ، کربو هيدرات ( مواد قندي ) اضافي خود را از طريق مخرج در روي سطح برگ هاي نباتات مورد تغذيه دفع مي کنند . در مواردي که در طبيعت شهد کمياب باشد زنبور عسل بالاجبار موادقندي مذکور و همچنين ساير ترشحات شيرين گياهان ( بغير از شهد گلها ) را جمع آوري و پس از تبديل به صورت عسل در داخل سلولهاي قاب ذخيره مي نمايد اين نوع عسل که عسلک ناميده مي شود از نظر عطر و رنگ و مواد متشکله آن از کيفيت کمتري نسبت به عسل معمولي بر خوردار است. عسلک در مقايسه با عسل رنگ تيره تر و دکستروز کمتري دارد. قندهاي مرکب ، مواد معدني ، نيتروژن و مواد اسيدي عسلک بيشتر از عسل مي باشد .
مقدار مواد معدني چون پتاسيم ، فسفر و آهن در عسلک بيشتر از عسل مي باشد آن به علت دارا بودن اين عناصر و بخصوص نمک پتاسيم در عسلک ، براي تغذيه زمستاني زنبور عسل مناسب نمي باشد زيرا ابتدا باعث اسهال و سپس مرگ و مير نوزادان مي گردد. عسلک اغلب روي برگ درختاني نظير بلوط ، راش ، تبريزي ، نارون ، افرا ، بيد ، سدرا و غيره ترشح مي شود و مورد استفاده زنبور عسل قرار مي گيرد .

عسل در عهد باستان

عسل در مصر باستان
عسل در زندگی روحانی ، اجتماعی و اقتصادی مصریان باستان نقش مهمی بازی می‌کرده‌است. از حکایت‌های به جا مانده در پرستش‌گاه‌ها و آرامگاه مردگان چنین بر می‌آید که عسل در آن روزگار از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و در سنن قدیمی با اشاره به اهمیت دارویی عسل ، به بیماران جهت درمان تجویز می‌شد.

عسل در یونان باستان

یونانیان باستان تصور می‌کردند که خدایان چون خوراک بهشتی می‌خوردند فناناپذیر و ابدی گشته‌اند آنها ایمان داشتند که عسل یکی از اجزای مهم این خوراک بهشتی است.

بنیان و طبیعت عسل
عسل بیشر در شمار در شمار فرآورده های کشاورزی مانند ذرت ، سیب زمینی و غیر و شناخته شده است و بیشتر اوقات بهره برداری از زنبور عسل برای تولید عسل همزمان با گردش کار کشاورزی انجام می گیرد .
عسل یک هدیه رایگان طبیعت به انسانهاست که می توانند از آن بهر ه مند شوند . همچنین نشانه بار خیزی خاک و زمین است . یک منطقه بدون عسل بزودی برای کشاورزی بی بهره و نازا خواهد شد و بالعکس در سرزمینی که زنبورداران عسل را یابند همواره خیر و برکت و افزایش باروری و بار خیزی درختان ، گلها ، میوه ها و کشتزارها به همراه آورده و آن سرزمین میهماندار میهمانان زیادی خواهد شد ؛ موفق الدین ابولعباس الکواشی موصلی مفسر قرآن می فرماید : عسل فرستاده ( مائده ) آسمانی است که در بعضی نقاط زمین گسترده شده و پایدار گشته است . زنبورداران عسل آنرا می نوشند و به کندو می آورند و آن را در داخل سلولهای مومی شکل که از قبل آماده کرده اند ذخیره می نمایند . بنابراین چنین نیست که برخی می پندارند که عسل در شکم زنبور عسل درست شده و این چیزی است که قرآن کریم در سوره نحل ( زنبور عسل ) آیه های 68 و 69 صریحا روی آن تاکید کرده است .

مراحل ساختن عسل
در قرآن مجید سوره مبارک نحل که در شان زنبور عسل نازل شده و آن موهبتی است که پروردگار توانا آنرا در گلهای گیاهان به ودیعه نهاده است . برای اینکه دانشمندان پی به دستگاه آفرینش برند به زنبور عسل داده شده است که آنرا از شیره گلها و برگها گرفته و عسل که حاوی نیکنوش های گوناگون به رنگ های مختلف است بسازد . اسرار ساختمان و نحوه عمل آن با وجود پیشرفت های علمی هنوز بر زیست شناسان و دانشمندان دیگر پنهان مانده و فقط می دانند که :
زنبور عسل پس از مکیدن شیره گلها و گیاهان به وسیله خرطوم خویش آنرا به کیسه عسلی که در شکم است برده و پس از چند عمل شیمیایی شناخته و نا شناخته آنرا به مایعی خوشبو و خوش طعم ، شیرین ، مقوی ، نشاط آور و نیکو حضال تبدیل کرده و در سلولهای مومی شکل که از قبل ساخته است ذخیره می نماید .
برای تهیه یک کیلوگرم از این شهد گوارا زنبور ناگزیر است 120 تا 150 هزار بار شهد حمل کند وبرای فراهم نمودن آن ده میلیون گل را بازدید کرده و از آنها شهد ( انگبین ) تهیه نماید و مسافتی معادل هفت بار دور زمین پرواز کند . شهدی که بدین طریق فراهم می شود 40 تا 80 درصد آب است و زنبورداران عسل باید میزان آب آنرا به 18 الی 20 درصد برسانند تا عسل آماده شده بدست آید . برای تغلیظ نمودن آن زنبورداران عسل مجبور هستند شهدی را که روز به کندو حمل کرده و درون سلولهای شان ذخیره نموده اند شب هنگام مجددا از داخل شان ها مکیده و وارد کیسه عسلی خود می نمایند در آنجا کمی از آب آنرا جذب و موادی از قبیل هورمون ها و آنزیم ها به آن اضافه می نمایند و بعد داخل حجره ها می ریزند . این عمل توسط سایر زنبورها تکرار می شود و مقداری از آب آنهم در مجاورت هوای کندو که از بال زدن زنبورها ایجاد می شود تبخیر شده و در پایان مواد دیگری از قبیل اسید های آلی و مواد ضد عفونی کننده به آن اضافه می نمایند . عمل تغلیظ آنقدر ادامه می یابد تا عسل به غلظت طبیعی خود برسد ، آنگاه آنرا در داخل سلولها ذخیره می کنند و درب آنرا با موم می پوشانند بدین ترتیب عسل انبار شده می تواند برای مدت طولانی نگهداری شود .

معده زنبور عسل
این حشره با تمام کوچکی اش دو معده دارد ، شهد گلهای مکیده شده وارد معده اول می شود که بوسیله دریچه ای به معده دوم مربوط است . معده دوم عملیات گوارشی را انجام می دهد .
معده اول را کیسه عسلی یا چینه دان می گویند کلیه مراحل تبدیل شهد به عسل در این معده انجام گرفته و عسل رسیده و آماده شده از طریق خرطوم زنبور به سلولهای مومی شکل ریخته می شود . کیسه عسلی به وسیله دریچه ای به معده دوم ( معده اصلی ) منتهی می شود زنبور عسل در صورت لزوم جهت تغذیه خویش با اندک فشار بوسیله ماهیچه های اطرافش دریچه را باز می کند و از این طریق عسل مورد نیاز زنبور وارد معده اصلی شده و صرف تغذیه آن می شود و سایر عملیات از جمله گوارش و دفع مدفوع مربوط به این معده می باشد .
بعضی از افراد فکر می کنند که عسل مدفوع یا فضولات زنبور عسل است در صورتیکه کاملا اشتباه است مدفوع زنبور عسل ماده ای است آجری رنگ تا قهوه ای که عموما خارج از کندو دفع می شود و به هیچ وجه قابل استفاده نمی باشد در صورتیکه عسل محصول داخلی کندو و یک ماده غذایی بوده و با مدفوع زنبور قابل مقایسه نیست . بنابراین عسل نه تنها مدفوع زنبور نیست بلکه هیچ رابطه ای بین عسل و مدفوع زنبور وجود نداشته و ندارد .
به هر حال باید دانست که عسل ماده حیات بخشی است که از مواد بی شمار زنده گل و گیاه ترکیب یافته است نه از فضولات گل یا زنبور .

آنزیم های عسل
آنزیم ها مواد پیچیده ای هستند که در سلولهای زنده تشکیل شده و در فعل و انفعالات حیاتی موجود نقش مهمی را بازی می کنند . عسل حاوی آنزیم های متفاوتی بوده که می تواند هر نوع قند دیگر را به قندهای مفید برای بدن تبدیل کند مهمترین آنزیم های عسل عبارتند از :

1- آنورتاز : این آنزیم از غده بزاقی زنبور ترشح و ساکارز موجود در شهد گل را به گلوکز و لوولوز تبدیل می نماید . فعالیت آنورتاز و دیاستازها که موجب تشکیل هیدروکسی متیل فورفورال ( HMF ) در عسل می شود بیانگر میزان حرارت دادن بیش از حد عسل خواهد بود .

2- آلفا و بتا آمیلاز :

منشا و عمل این آنزیم مشخص نیست ولی (آمون 1946)معتقد است که این آنزیم توسط زنبور عسل تهیه می شود.

3- گلوکز اکسیداز: این آنزیم از غده شیری زنبور عسل ترشح و باعث اکسید شدن گلوکز و تبدیل آن به اسید گلوکونیک و پراکسید ئیدروژن (2O2H) می شود.

4– آنزیم های دیگر:
مانند فسفاتاز و اینهیبین(inhibine) در عسل وجود دارند. اینهیبین خاصیت باکتری کشی دارد و از رشد باکتری در عسل جلوگیری می کند. آنزیم های عسل به مرور زمان و با درجه حرارت کاهش می یابد و ممکن است از بین بروند.

مقدار رطوبت( آب )در عسل
مقدار رطوبت عسل بسیار حائز اهمیت است زیرا آن در تخمیر و همچنین در تبلور عسل تاثیر بسزایی دارد، عسلی که به طور عادی در کندو رسیده باشد در صد رطوبت آن کمتر از 6/18% است و عسل هایی حاوی بیش از رطوبت فوق غیر استاندارد می باشند. البته رطوبت عسل بین 12 تا 14 در صد در نوسان است.
تعیین رطوبت عسل بوسیله ی اندازه گیری ضریب شکست نور (reforactive index) انجام می شود اگر رطوبت عسل بیش از مقدار مذکور باشد مخمر خاصی به نام osmophitic yeast در آن رشد می کند و باعث تخمیر عسل می شود.
رطوبت اکثر عسل های ایران بسیار کم است در حالیکه حداقل رطوبت عسل های کشورهای جهان بیش از %15 گزارش شده است طبق اندازه گیری های انجام شده رطوبت بعضی از عسل های ایرانی فقط %10/8 است.

وزن مخصوص عسل

وزن مخصوص عسل در 20 درجه ی سانتی گراد با توجه به میزان آب موجود در آن متفاوت است عسل با 14 در صد آب دارای وزن مخصوص 1/44404 سانتی متر مکعب می باشد وزن مخصوص آن با 21 درصد آب در حدود 1/3550 سانتی متر مکعب است.

مواد معدنی عسل
مقدار مواد معدنی در عسل بطور متوسط 0/17 درصد است، این مقدار از یک الی دو درصد متغیر می باشد. بیشترین عناصر موجود در عسل به ترتیب کلسیم، فسفر، گوگرد، پتاسیم، سدیم، کلر و منگنز می باشد. عسل های تیره رنگ مواد معدنی بیشتری در در مقایسه با عسل های روشن دارند. مقدار خاکستر عسل 1 تا 3 در هزار است یعنی از سوزاندن یک کیلوگرم عسل یک گرم خاکستر بدست می آید که نمایانگر مواد معدنی در عسل است. در صد مواد معدنی عسل خیلی شبیه به خون است.

پروتئین ها و اسیدهای آمینه
مقدار کمی پروتئین و اسی آمینه در عسل وجود دارد که هم منشا گیاهی دارد (گرده) و هم توسط زنبور تولید می شود. درصد نیتروژن عسل فقط در حدود 0/05 درصد است.
در سال 1960 کومامینی komamine مشخص کرد که در عسل 16 اسید آمینه وجود دارد. میزان پرولین
در عسل در حدود 50-85 درصد است.

اسیدهای موجود در عسل
اسیدهای موجود در عسل در ساختن مزه خاص آن دخالت دارند.
PH اندازه گیری شده 490 نمونه عسل بین 3/42 تا 6/10 گزارش شده است (PH به طور متوسط 3/91).
PH عسل ایران بین 3/5 تا 4/8 گزارش شده است. اسید موجود درعسل احتمالا در عدم رشد میکروب ها در آن تاثیر دارد. بیشترین اسیدی که در عسل وجود دارد اسید گلوکونیک است که از تاثیر آنزیم گلوکز اکسیداز برروی گلوکز تولید می شود. در حین این واکنش پراکسید هیدروژن (2O2H) نیز تولید می شود که باعث جلوگیری از فساد آن در طول رسیدن می شود.
چندین اسید دیگر نیز در عسل وجود دارند که مقادیر آنها متغیر بوده و عبارتند از:
اسید استیک، اسید بوتریک، اسید سیتریک، اسید فرمیک،اسید لاکتیک، اسید مالیک، اسید پیروگلوتامیک، اسید فسفریک، اسید سوکسینیک، اسید اکسالیک.

ویتامینهای موجود در عسل
عسل شامل مقدار کمی ویتامین های تیامین (B1)، ریبوفلامین(B2)، اسید پانتوتنیک(B5)، نیاسین(B3) و پیریدوکسین(B6) و اسید اسکوربیک (C) است.
با وجود اینکه مقدار ویتامین C اکثر عسل های جهان کمتر از 5 میلی گرم در 100 گرم عسل است، بعضی از عسل ها از جمله عسل نعناع دارای ویتامین C بالایی هستند (280-160 میلی گرم در هر 100 گرم) مقدار ویتامین C در بعضی از عسل های ایران بین 240-118 میلی گرم در 100 گرم عسل تعیین شده است.
اگرچه ویتامین های فوق الذکر در عسل به مقدار خیلی کم وجود دارند، اما از اهمیت زیادی برخوردار می باشند؛ زیرا آنها مخلوط با کربوهیدرات ها، املاح معدنی و اسیدهای آلی می باشند. مقدار ویتامین های موجود در عسل بستگی به مقدار گرده گلی دارد که توسط زنبوران عسل افزوده می شوند. عسل تصفیه نشده و عسل باموم (شان) از نظر ویتامین غنی است و تصفیه باعث کاهش ویتامین های عسل می شود. دانشمندان ویتامین های موجود در عسل را مرهون دانه های گرده آن می دانند.
شایان ذکر است که منشا ساختمانی عسل ارتباطی با دانه گرده ندارد و ممکن است بعضی مواقع گرده های ذخیره شده در کندو به مقدار جزئی با عسل مخلوط شوند.

خواص فیزیکی و شیمیایی عسل
عسل حاوی اسید های فراوانی است که باعث واکنش های اسیدی قابل توجه در آن بوده و PH آن بین 3/5 الی 4/8 می باشد همین امر کمک به خوردگی فلزات می کند بنابراین نباید آنرا در ظروف فلزی نگهداری نمود . عسل ، مایع غلیظ و چسبناکی است که به علت غلظت خاص آن بندرت فاسد می شود. وزن مخصوص آن حدود ( 1/3 الی 1/4 ) مزه آن شیرین و داراری طعم مخصوص به خود بوده و متناسب با گیاهی است که زنبورداران از آن تغذیه می کنند . رنگ عسل نیز بر حسب نوع گیاه مورد استفاده زنبور معمولا از زرد کاهی تا قرمز تیره متغیر است .
عسل از نظر گردش نوری چپ گراست که حداکثر %25 آب %25 مواد معدنی و %8 ساکارز دارد .
در عسلی که از نوش گلها ساخته شده باشد هنگام عبور نور پولاریزه این نور به سمت چپ می چرخد ( Levorotatory ) حال آنکه عسلی که از عسلک درست شده باشد نورپولاریزه به سمت راست می چرخد ( Dextrorotatory ) جهت و چرخش صفحه می تواند درتجزیه و تشخیص عسل به کار رود ولی امروزه روش های اندازه گیری دقیق تری وجود دارد .

خواص دارویی عسل
از گذشته تا کنون از عسل در درمان بسیاری از بیماری ها استفاده شده است. مهمترین خاصیت عسل ، ضد میکروب بودن آن است. در حالی که عسل یک ماده کاملاً خوراکی است و بایستی محیط خوبی برای پرورش میکروب ها باشد ، ولیکن میکروب ها در معرض عسل نابود شده و اجساد آنها نیز به مرور از بین می رود. زیرا عسل حاوی آنتی بیوتیک و آنزیم دیاستاز است . در گذشته از این خاصیت عسل برای از بین بردن پینه های دست و پا سود می جستند.

در قدیم هر دارویی را با عسل مخلوط می کردند، زیرا خاصیت بهبود بخشی داروها را چند برابر می کرده و امروزه هم از عسل در بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می کنند.

• از عسل در فرآورده های ضد سرفه بطور مستقیم و غیرمستقیم استفاده می شود . مزه مزه و غرغره شربت عسل برای برطرف کردن زخم های دهان و ورم گلو بسیار سودمند است. عسل ضد آسم است.

• عسل با اینکه بسیار شیرین است، برای دندان ها و لثه مضر نیست، بلکه لثه ها را سالم می سازد و دندان ها را سفید می کند.

• دستگاه گوارش را پاک می سازد و ضد اسهال است. در تحقیقات ثابت شده اثر بسیار مفیدی برعفونت های معده با هلیکو باکتر پیلوری دارد. از این رو ضد زخم معده و دستگاه گوارش است.

• عسل در درمان آب مروارید ( کاتاراکت ) مفید است.

• عسل بادشکن است و برای معالجه قولنج روده تجویز می شود و در مسمومیت های غذایی، دستگاه گوارش را پاک می سازد.

• دوست کبد و پادزهر است، پس در بیماری های کبدی مصرف آن مفید است .سکنجبینی که با عسل تهیه می شود، صفرابری اعلاست.
• سنگ های کلیه و مثانه را از بین می برد. برای این منظور عسل را با کندر باید مصرف کرد.

• عسل خواب آور است و به مبتلایان به بیماری کم خوابی توصیه می شود که قبل از خواب چند قاشق مرباخوری عسل میل کنند.

• برای رفع کم اشتهایی مفید است و کلاً جریان خون را در بدن بهبود می بخشد. از این رو به رشد عضلات کمک می کند، پس برای بچه های کم اشتها و افراد ورزشکار بسیار مفید است.

• عسل گرفتگی مویرگ ها را باز می کند و برای عروق بسیار مفید است. پس سالمندان اگر هر روز شربت عسل و لیموی تازه بنوشند، عمر طولانی تری خواهند داشت.

• حتی موم عسل نیز خواص زیادی دارد و ماسک آن برای صورت، چین و چروک و فرورفتگی های پوست را می پوشاند و پوست را لطیف می کند.

بررسی مقالات سال های 1984 تا 2001 نشان می دهد حداقل 25 تحقیق راجع به اثرات ضد زخم عسل انجام شده که نتایج آنها مثبت بوده است. عسل به عنوان التیام دهنده زخم و نگهدارنده پوست مورد تأیید قرار گرفته است. همچنین 40 مورد دیگر نشان داده ، عسل دارای اثرات ضد خونریزی با موفقیت 88 درصد بوده که این عمل به همراه اثرات ضد میکروب نیز بوده است.
خاصیت ضد میکروبی در عسل با PH حدود 2/3 تا 5 به هیدروژن پراکسید(H2O2) مرتبط بوده که از تغییرات آنزیمی گلوکز به گلوکونیک اسید حاصل می شود. به هرحال اثرضد میکروبی عسل پس از گرم شدن یا در معرض آفتاب قرار گرفتن کاهش می یابد.
عسل های تولیدشده از جنگل و کوه های اروپایی مرکزی بیشتر از درختان کاج(PINUSSPP) و عسل های حاصل از MANUKA در نیوزلند از گیاه LEPTESPERMUM SCOPARIUM دارای خاصیت بسیار قوی ضد میکروبی است و بروی برخی میکروب ها از جمله استافیوکوک اورئوس و اپیدرمیس و استرپتوکوکوس پیوژنز و آنتروباکتریاسه اثرات خوبی دارد. عسلی که در نیوزیلند و استرالیا از گیاه مذکور حاصل می شود در جهان منحصر به فرد بوده و به آن عسل UNIQUE MANUKA FACTOR)) می گویند.

سم شناسی : عسل ماده ای کاملاً خوراکی است ، ولی در موارد استثنایی ممکن است به اسپورعامل بوتولیسم آلوده باشد که ایجاد سم کرده و مسمومیت زاست ، به همین دلیل مصرف آن برای کودکان زیر یک سال ممنوع است. همچنین بعضی افرد ممکن است نسبت به دانه های گرده موجود درعسل حساسیت داشته باشند.
ممکن است بعضی از زنبورها به گل خرزهره و چند گل سمی دیگر عادت کنند و محصول سمی تهیه نمایند که البته این کار به ندرت اتفاق می افتد.
به هر حال از مصرف این ماده بسیار مفید غافل نشوید و از فواید زیاد آن سود بجویید.

اسراری از زندگی زنبور عسل
با نگاههايي پرسشگرانه به جهان پيرامون - مي توان به گوشه هايي از حقايق و رازهاي زيباي هستي دست يافت البته همه اذعان دارند كه آدمي در عصرحاضر عليرغم دستيابي به علوم و اكتشافات مختلف هنوز در ابتداي راهي طولاني است هرجا كه مسئله كشف اسرار هستي مطرح مي شود بزرگي و كوچكي پديده مورد بررسي چندان مهم نيست شايد تلاش تحقيقاتي يك حشره شناس از لحاظ ارزش و اهميت از فعاليت يك اخترشناس - كمتر نباشد به همين دليل حضرت علي ( ع ) در سخني مي فرمايد :
مخلوقات خداوند بزرك و كوچك سنگين و سبك نيرومند و ناتوان هريك با نظام دقيق و كامل ما را به آفريننده آنها متوجه مي كند.
در ادامه مباحثي كه درمورد جلوه هاي آفرينش داشتيم به شگفتيهاي هستي در دنياي جانوران رسيديم و اين هفته به دنبال بيان اسرار زندگي جانوران از حشره اي پرتلاش با شما سخن مي گوييم حشره اي كه نقش مهمي در طبيعت و همچنين در زندگي انسانها دارد حتما حدس زده ايد كه منظور ما چيست ؟ بله زنبور عسل اين موجود كوچك اما بسيار سودمند.
***اگر ساعاتي در زندگي زنبور عسل اين حشره باهوش دقت كنيم دنياي عظيمي مشاهده مي كنيم سازماني وسيع يك زندگي منظم صنعتي دقيق هوش فوق العاده و بالاخره كار و فعاليتي خستگي ناپذير زنبوران عسل به قانون طبيعت بسيار وفادارند و هيچگاه حاضر نيستند از مرز قانون قدمي فراتر بگذارند اينجاست كه حشره شناسان در اينكه اين قانون دقيق و كامل ازكجا سرچشمه گرفته و چگونه از سوي زنبور عسل اجرا
مي شود حيران مانده اند حال قبل ازاينكه به دنياي پراز شگفتي زنبوران عسل وارد شويم خوب است كه به كلامي از قرآن كريم گوش فرا دهيم كه به زيبايي از زندگي زنبوران عسل در سوره نحل آيات 68 و 69 چنين مي گويد :
پروردگار تو به زنبور عسل وحي ( الهام غريزي ) فرستاد كه از كوهها و درختان و داربستهايي كه مردم مي سازندخانه هايي برگزين سپس از تمام ثمرات تناول كن و راههايي را كه پروردگارت براي تو تعيين كرده به راحتي بپيما، از درون شكم آنها نوشيدني خاصي خارج مي شود به رنگهاي مختلف كه در آن شفاي مردم است در اين امر نشانه روشني است براي جمعي كه اهل تفكر هستند.
***نخستين ماموريت زنبورهاي عسل طبق آيه اي كه ذكر شد ماموريت خانه سازي است حتما شما خانه هاي شش ضلعي زنبوران عسل را ديده ايد اين خانه ها با ظرافت و مهندسي فوق العاده اي ساخته مي شوند خانه هايي كه نقشه آن بسيار حساب شده و زواياي آن كاملا دقيق و يكسان است اين نوع خانه ها از استحكام خاصي نيز برخوردار است مصالح ساختماني شهر زنبورها نيز ماده اي بسيار ساده به نام موم است موريس مترلينك دانشمند زيست شناس مي گويد : براي ما مشكل است كه بدانيم اين موم چگونه و به چه ترتيب ميان زنبوران عسل تراوش مي شود.
***زنبورهاي عسل تقسيم كاري جالب و بسيار دقيق و منظم درميان خود دارند؛
كار ملكه زنبور عسل تخم ريزي است ملكه از لحاظ جثه از زنبوران ديگر درشت تر است و داراي موقعيت مخصوص است برخي از زنبورها مامورند تا درجه حرارت داخل كندو را درحال تعادل نگه دارند برخي از آنها مامور ساخت و مرمت كندو هستند كارگراني نيز كه مسئول نوشيدن شهد گلها هستند از كندو بيرون مي روند و هركدام از نوع مخصوصي از گلها استفاده مي كنند.
براستي اين همه كارهاي حيرت انگيز با اين نظام دقيق ازكجا سرچشمه گرفته است ؟ زنبورها براي رسيدن به منطقه گلها گاهي راه خود را نشانه گذاري مي كنند و ازطريق پراكندن بوهاي مختلف در مسير راه را چنان مشخص مي كنند كه كمتر امكان دارد زنبوري سرگردان شود زنبورها شيره گلها را به بعضي از حفره هاي داخل بدن خود مي فرستند و درآنجا كه حكم يك كارخانه كوچك مواد شيميايي دارد شهد گل تغيير و طي تحولات مختلف به عسل تبديل مي شود زنبورها مجددا عسل ساخته شده را از بدن خود بيرون مي فرستند رنك عسل برحسب آنكه زنبور بر روي كدام گل يا ميوه نشسته و از آن بهره
گيري كرده متفاوت است.
***مي دانيم كه در گلها و گياهان داروهاي حيات بخش نهفته است دانشمندان به اين حقيقت رسيده اند كه زنبورها به هنگام ساختن عسل آنچنان ماهرانه عمل مي كنند كه خواص درماني و دارويي گياهان كاملا به عسل منتقل ميشود و محفوظ مي ماند به همين دليل عسل داراي بسياري از خواص درماني گلها و گياهان روي زمين است عسل فرآورده اي حيات بخش و نيرو دهنده است زود جذب خون مي شود و از ايجاد عفونت در معده و روده جلوگيري مي كند.
از آنجا كه عسل به سرعت وارد مرحله سوخت و ساز بدن مي شود مي تواند فوري انرژي ايجاد كرده و قوا را ترميم نمايد مواد مصرفي و ويتامينهايي زيادي در عسل وجود دارد در عسل آهن منيزيم پتاسيم به مقدار قابل توجهي موجود است و ويتامينهاي آ ب ت و كا نيز در اين ماده مفيد يافت مي شود عسل هرگز فاسد نمي شود برخي از كارشناسان توصيه مي كنند كه عسل را نبايد درظرفهاي فلزي ذخيره كرد و جالب اين است كه قرآن هنگاميكه از زنبوران عسل سخن مي گويد از خانه آنها تنها در سنگها و چوبها ياد مي كند.
***سخن درمورد زنبور عسل بسيار است و شايد بتوان چند برنامه را به زندگي اين موجود اسرار آميز اختصاص داد اما به چند نكته ديگر از زندگي اين حشره مفيد بسنده مي كنيم كار و فعاليت در نظر زنبورهاي عسل بسيار مهم است آنها چنان كار مي كنند كه هيچ چيز نمي تواند جلوي فعاليت خستگي ناپذير آنها را بگيرد بطور مسلم گرسنگي و نياز - آنها را مجبور به كار نمي كند دو يا سه گل براي تغذيه شبانه روز اين حشره قانع كافي است و در ظرف يك ساعت مي تواند آذوقه چند هفته را از سيصد گل تهيه كند به همين دليل بايد گفت عشق به كار و فعاليت آنها را وادار به تحرك مي كند و در سايه اين فعاليت است كه موجودات ديگر از دسترنج آن بهره مند مي شوند بطوريكه از يك كندو شايد بتوان تا چهل كيلو عسل تهيه كرد .
خدمتي كه زنبور عسل براي محيط زيست و انسان انجام مي دهد به همين ختم نمي شود زيرا نقش اين موجود كوچك در دستگاه عظيم آفرينش بيش از اينها است چنانچه يكي از خدمات اين حشره گرده افشاني و تكثير گياهان است زنبور عسل بيش از حشرات ديگر عامل نقل و انتقال گرده گلهاست كشاورزان و باغداران با تجربه - هميشه در گوشه و كنار كشتزار و باغ خود چند كندو از زنبور عسل دارند تا آنان را در كار گرده افشاني گلها و گياهان ياري دهند تحقيقات زيست شناسان بيانگر آن است كه اگر زنبور عسل از بين برود هزاران نوع از گياهان و گلها و ميوه ها از بين خواهند رفت.
***موضوع جالب ديگر در زندگي زنبوران عسل اين است كه آنها نسبت به نظافت
و پاكيزگي بسيار حساس هستند بطوريكه هيچگاه روي نقاط آلوده و كثيف نمي نشينند اگر يكي از آنها روي نقطه آلوده اي نشسته باشد وقتي كه بخواهد وارد كندو شود زنبورهاي محافظ از ورود آن جلوگيري مي كنند و در مواردي زنبور آلوده را با خشونت مي كشند به همين جهت دسته اي از زنبورهاي كارگر ماموريت پاكيزگي كندو را برعهده دارند.
***با سختي از امام صادق (ع) درمورد زندگي اسرارآميز زنبور عسل گفتار خود را به پايان مي بريم :
در زنبور عسل دقت كنيد و در زندگي اجتماعي آن فكر كنيد اگر در بدست آوردن ذخاير غذايي و ساختن خانه شش گوشه منظم و اعمال حيرت انگيز اين حيوان درست دقت كنيد موضوع بسيار جالبي خواهيد ديد نتايج فعاليت اين حشره بسيار گرانبها حيرت انگيز است و عجيب تر اينكه موجودي كه اين همه عجائب را انجام مي دهد حيواني است كه حتي نمي تواند به وجود و موقعيت خود پي ببرد تا چه رسد به نتايج اين اعمال شگفت انگيز اين خود دليلي است روشن كه اينها همه به الهام خداوند دانا و تواناست و اين حشره فعال مسخر قدرت لايزال الهي است.

راههاي تشخيص عسل طبيعي از عسل تقلبي
1- عسل طبيعي عسل به شهد گل ها اطلاق مي شود كه زنبور عسل پس از تغذيه از گياهان مختلف، آن را ساخته باشد. به بيان ديگرعسل ماده شيرين و غليظي است كه توسط زنبوران عسل از شهد گل ها جمع آوري شده و تغيير شكل مي يابد و سپس در داخل سلول هاي مومي كندو ذخيره مي شود. زنبوران عسل داراي نيروي ذاتي هستند كه گل هاي مفيد را از غير مفيد تشخيص مي دهند. آنها با علاقه فراوان سراغ تمام گياهان طبي و گل هاي شفابخش مي روند و عصاره آنها را گرفته و به بهترين شكل در اختيار ما قرار مي دهند. اين عسل كاملاً طبيعي و سرشار از مواد غذايي و حيات بخش بوده و مي تواند تمام نيازهاي غذايي را برطرف كند، زيرا زنبور تمام املاح و ويتامين هاي موجود در گل را به شكل عسل مي پروراند و آن را قابل جذب در خون مي سازد. از طرفي كيفيت عسل طبيعي چندين برابر بيشتر از عسل مصنوعي است كه زنبور با آب و شكر تغذيه مي شود. 2- عسل تقلبي هر گونه تغييري در عسل مانند افزودن يك سري مواد به آن، تقلب محسوب مي شود. به طور كلي عسل تقلبي به دو روش تهيه و در سطح جامعه توزيع مي شود. الف) بخشي از عسل، تقلبي است - با كمك زنبور - بدون كمك زنبور ب) عسل صد در صد تقلبي است در اين روش عسل 100 درصد مصنوعي بوده و از شيره ميوه هايي مانند خرما، توت و غيره يا از مواد گلوكزي (شربت قند)، مواد نشاسته اي و ... ساخته مي شود كه اين عسل ها به هيچ وجه عطر و طعم عسل واقعي را ندارند. عسل هاي مصنوعي تهيه شده از شيره ميوه ها، داراي مواد و تركيباتي مشابه عسل طبيعي هستند كه از تغليظ آب ميوه ها به طريق مصنوعي و صنعتي به دست آمده اند. اين نوع عسل، بدون دخالت زنبور، از قند، نيشكر و ميوه هاي شيرين مانند خربزه، هندوانه، كدو تنبل و خرما توليد مي شوند. اين روش در ايران متداول نبوده، ولي در بعضي از كشورها مرسوم است. استانداردهاي عسل: استانداردهاي عسل از كشوري به كشور ديگر متفاوت است كه آنها را مي توان در استخراج، عسل شكرك زده، عسل شان، شان با قاب كم عمق، بريده شده و يا كل شان عسل در نظر گرفت. ساير مواردي كه در تهيه و توليد عسل اهميت دارند، ميزان قند، ميزان رطوبت، طعم ، رنگ و عطر عسل مي باشد. گاهي اوقات در توزيع و فروش عسل مواردي چون: يكنواختي رنگ، پاكيزگي برش، ظاهر شان و نحوه چينش و يكنواختي وزن نيز ذكر شده است. راه هاي تشخيص عسل طبيعي: 1- فروشگاه هاي معتبر آسان ترين روش تشخيص عسل طبيعي، خريد از فروشگاه ها و اشخاص معتبر مي باشد كه شما از سابقه فعاليت آنها در زنبورداري و يا تهيه و فروش عسل مطلع هستيد. 2- ميزان رطوبت برخي افراد، ميزان رطوبت عسل را به وسيله برگرداندن شيشه عسل و سرعت بالا و پايين رفتن حباب داخل شيشه، و برخي به وسيله ميزان كش آمدن عسل اندازه گيري مي كنند، ولي بايد توجه داشت كه اين روش ها دقيق و مطمئن نيستند. 3- ميزان تخمير شدن تمام عسل ها حاوي مخمرهاي خوراكي بي ضرر براي انسان مي باشند. بايد توجه كرد كه عسل در زمستان به دليل سرماي زير 11 درجه تخمير نمي شود. البته نگهداري عسل در دماي 38 درجه سانتي گراد نيز مي تواند از تخمير آن جلوگيري كند، ولي در دراز مدت به كيفيت عسل صدمه مي زند، زيرا حرارت بالا كيفيت عسل را از بين مي برد. عسل با رطوبت بيش از 17 درصد بيشتر در معرض تخمير مي باشد. بعد از شكرك زدن، درصد تخمير عسل افزايش مي يابد. تخمير شدن مختص عسل هاي بسته بندي شده و صاف شده نيست، بلكه اگر شرايط مناسب باشد، عسل "شان" نيز تخمير مي شود. 4- مزه كردن عسل طبيعي، علاوه بر شيريني خاص، داراي مزه و طعم ويژه اي است كه فقط در عسل وجود دارد و عسل هاي مصنوعي فاقد اين نوع مزه مي باشند. لذا افراد مي توانند با مصرف زياد و توجه دقيق به درجه خلوص عسل، حتي نوع عسل را از نظر گياه مورد مصرف زنبور تعيين كنند، زيرا هر گياه مزه خاصي به عسل مي دهد. بايد توجه داشت كه عسل مصنوعي بيشتر مزه شيريني شكر مي دهد تا مزه خالص عسل. 5- عطر و بوي طبيعي اگر درپوش عسل مدتي بسته باشد، هنگام باز كردن درپوش حتماً بو و رايحه قوي و مطبوع عسل طبيعي را مي توانيد استشمام كنيد. 6- سرعت حل شدن در آب اگر عسل را داخل ليوان محتوي آب بريزيد، چنانچه به صورت عمودي وارد ليوان پر از آب شده و در ته آن جمع شود و به سرعت حل نگردد، عسل مطلوبي است، ولي اگر عسل هنگام ريختن، در آب حل شود، از مطلوبيت و خلوص كمتر و رطوبت بالاتري برخوردار است. با اين وجود، هر يك از روش هاي فوق به تنهايي نمي تواند خالص بودن عسل را ثابت كند. در اين روش به وسيله تغذيه مصنوعي زنبوران با شربت قند و آبميوه ها يا استفاده از عسلك، عسل مصنوعي يا تقلبي تهيه مي كنند. در اين روش مستقيماً عسل طبيعي با مواد گلوكزي (شربت قند) و شيره ميوه ها مخلوط شده و عسل تقلبي توليد مي گردد.
متن کل خبر : 1- عسل طبيعي عسل به شهد گل ها اطلاق مي شود كه زنبور عسل پس از تغذيه از گياهان مختلف، آن را ساخته باشد. به بيان ديگرعسل ماده شيرين و غليظي است كه توسط زنبوران عسل از شهد گل ها جمع آوري شده و تغيير شكل مي يابد و سپس در داخل سلول هاي مومي كندو ذخيره مي شود. زنبوران عسل داراي نيروي ذاتي هستند كه گل هاي مفيد را از غير مفيد تشخيص مي دهند. آنها با علاقه فراوان سراغ تمام گياهان طبي و گل هاي شفابخش مي روند و عصاره آنها را گرفته و به بهترين شكل در اختيار ما قرار مي دهند. اين عسل كاملاً طبيعي و سرشار از مواد غذايي و حيات بخش بوده و مي تواند تمام نيازهاي غذايي را برطرف كند، زيرا زنبور تمام املاح و ويتامين هاي موجود در گل را به شكل عسل مي پروراند و آن را قابل جذب در خون مي سازد. از طرفي كيفيت عسل طبيعي چندين برابر بيشتر از عسل مصنوعي است كه زنبور با آب و شكر تغذيه مي شود. 2- عسل تقلبي هر گونه تغييري در عسل مانند افزودن يك سري مواد به آن، تقلب محسوب مي شود. به طور كلي عسل تقلبي به دو روش تهيه و در سطح جامعه توزيع مي شود. الف) بخشي از عسل، تقلبي است - با كمك زنبور - بدون كمك زنبور ب) عسل صد در صد تقلبي است در اين روش عسل 100 درصد مصنوعي بوده و از شيره ميوه هايي مانند خرما، توت و غيره يا از مواد گلوكزي (شربت قند)، مواد نشاسته اي و ... ساخته مي شود كه اين عسل ها به هيچ وجه عطر و طعم عسل واقعي را ندارند. عسل هاي مصنوعي تهيه شده از شيره ميوه ها، داراي مواد و تركيباتي مشابه عسل طبيعي هستند كه از تغليظ آب ميوه ها به طريق مصنوعي و صنعتي به دست آمده اند. اين نوع عسل، بدون دخالت زنبور، از قند، نيشكر و ميوه هاي شيرين مانند خربزه، هندوانه، كدو تنبل و خرما توليد مي شوند. اين روش در ايران متداول نبوده، ولي در بعضي از كشورها مرسوم است. استانداردهاي عسل: استانداردهاي عسل از كشوري به كشور ديگر متفاوت است كه آنها را مي توان در استخراج، عسل شكرك زده، عسل شان، شان با قاب كم عمق، بريده شده و يا كل شان عسل در نظر گرفت. ساير مواردي كه در تهيه و توليد عسل اهميت دارند، ميزان قند، ميزان رطوبت، طعم ، رنگ و عطر عسل مي باشد. گاهي اوقات در توزيع و فروش عسل مواردي چون: يكنواختي رنگ، پاكيزگي برش، ظاهر شان و نحوه چينش و يكنواختي وزن نيز ذكر شده است. راه هاي تشخيص عسل طبيعي: 1- فروشگاه هاي معتبر آسان ترين روش تشخيص عسل طبيعي، خريد از فروشگاه ها و اشخاص معتبر مي باشد كه شما از سابقه فعاليت آنها در زنبورداري و يا تهيه و فروش عسل مطلع هستيد. 2- ميزان رطوبت برخي افراد، ميزان رطوبت عسل را به وسيله برگرداندن شيشه عسل و سرعت بالا و پايين رفتن حباب داخل شيشه، و برخي به وسيله ميزان كش آمدن عسل اندازه گيري مي كنند، ولي بايد توجه داشت كه اين روش ها دقيق و مطمئن نيستند. 3- ميزان تخمير شدن تمام عسل ها حاوي مخمرهاي خوراكي بي ضرر براي انسان مي باشند. بايد توجه كرد كه عسل در زمستان به دليل سرماي زير 11 درجه تخمير نمي شود. البته نگهداري عسل در دماي 38 درجه سانتي گراد نيز مي تواند از تخمير آن جلوگيري كند، ولي در دراز مدت به كيفيت عسل صدمه مي زند، زيرا حرارت بالا كيفيت عسل را از بين مي برد. عسل با رطوبت بيش از 17 درصد بيشتر در معرض تخمير مي باشد. بعد از شكرك زدن، درصد تخمير عسل افزايش مي يابد. تخمير شدن مختص عسل هاي بسته بندي شده و صاف شده نيست، بلكه اگر شرايط مناسب باشد، عسل "شان" نيز تخمير مي شود. 4- مزه كردن عسل طبيعي، علاوه بر شيريني خاص، داراي مزه و طعم ويژه اي است كه فقط در عسل وجود دارد و عسل هاي مصنوعي فاقد اين نوع مزه مي باشند. لذا افراد مي توانند با مصرف زياد و توجه دقيق به درجه خلوص عسل، حتي نوع عسل را از نظر گياه مورد مصرف زنبور تعيين كنند، زيرا هر گياه مزه خاصي به عسل مي دهد. بايد توجه داشت كه عسل مصنوعي بيشتر مزه شيريني شكر مي دهد تا مزه خالص عسل. 5- عطر و بوي طبيعي اگر درپوش عسل مدتي بسته باشد، هنگام باز كردن درپوش حتماً بو و رايحه قوي و مطبوع عسل طبيعي را مي توانيد استشمام كنيد. 6- سرعت حل شدن در آب اگر عسل را داخل ليوان محتوي آب بريزيد، چنانچه به صورت عمودي وارد ليوان پر از آب شده و در ته آن جمع شود و به سرعت حل نگردد، عسل مطلوبي است، ولي اگر عسل هنگام ريختن، در آب حل شود، از مطلوبيت و خلوص كمتر و رطوبت بالاتري برخوردار است. با اين وجود، هر يك از روش هاي فوق به تنهايي نمي تواند خالص بودن عسل را ثابت كند. در اين روش به وسيله تغذيه مصنوعي زنبوران با شربت قند و آبميوه ها يا استفاده از عسلك، عسل مصنوعي يا تقلبي تهيه مي كنند. در اين روش مستقيماً عسل طبيعي با مواد گلوكزي (شربت قند) و شيره ميوه ها مخلوط شده و عسل تقلبي توليد مي گردد.

راهنماي پرورش و نگهداري زنبور عسل
لوازم مورد نياز براي زنبورداري
كندو
خصوصيات يك كندو ازورود زنبورهاي مهاجم جلوگيري كند. مقاوم در برابر اثرات مخرب نور خورشيد و باران باشد. مانع از نفوذ موريانه ها گردد. اغلب كندوها چوبي هستند و رايج ترين آنها به نامهاي مدرن يا ملي هستند.
قسمتهاي مختلف يك كندو از پائين به با لا تخته تحتاني - طبقه - پنجره ملكه - قابها و زيرسازي آنها - صفحه جدا كننده - سرپوش
ابزارآلات زنبورداري لباس كار زنبورداري - يك جفت پوتين يا چكمه خوب - يك جفت دستكش - توري جهت پوشاندن صورت - دودي يا دودكن - كاردك زنبورداري - كلاه - برسي يا شاه پر- قفس ملكه - بچه گير - يك قوطي كبريت
دودي يا Smoker زنبوران عسل تندخو به سادگي به زنبوردار اجازه خارج كردن عسل از كندو را نخواهند داد. براي تخفيف دادن حملات آنها و يا اداره كردن زنبوران زماني كه كندو مورد بازديد قرار مي گيرد از وسيله اي بنام دودي يا دود كن استفاده ميشود. برخي از دودكن ها از قلع و برخي از مس يا استيل ضد زنگ ساخته شده اند ويك دودكن بايد دمنده قوي (ماق) و مخزن آتش مناسب داشته باشد. بسته هاي مقواي نازك ،گوني كنف خشك و بخصوص پوسيده ،تكه هاي پارچه يا لباس پشمي كهنه ،چوب پوسيده و پهن گاو بهترين سوختها براي دودكن به حساب مي آيند.
چند نكته راجع به زنبورداري 1-رنگ كندوها را اغلب به علت تشخيص بهتر آنها و انعكاس حرارت و جلوگيري از نفوذ گرما به داخل كندو سفيد انتخاب مي كنند. 2- فضاي مورد نياز براي فعاليت هر زنبور در كندو حدود 8 ميلي متر مي باشد. 3- زنبورها از رنگهاي سياه و قهوه اي خوششان نمي آيد و در هنگام كار از بكار بردن وسايل اين رنگي بايد خودداري كرد.
آناتومي وانواع زنبور عسل زنبور عسل موجودي است كه به صورت اجتماعي زندگي مي كند و به دو صورت نر و ماده مي باشد كه ماده ها شامل ملكه و زنبور كارگر مي باشند. قسمتهاي مختلف بدن يك زنبور سر: (چشمها- شاخك ها- ضمائم دهاني- مغز و غدد گوناگون ) سينه : ( بالها و پاها به آن اتصال دارند و مركز حركتي بدن زنبور است ) شكم: ( دستگاه گوارش – تنفس و گردش خون – نيش يا زوائد توليد مثلي است) چشمها: دوعدد چشم مركب با چندين عدسي در دو طرف سر و سه چشم بسيار ساده كوچك بر روي فرق سر
دستگاه گوارش شامل فك و خرطوم است .
كار فك يا مانديبول mandible گزش، جويدن ، مكش و عمل ليسيدن آلت چنگ زدن به منظور: جمع آوري گرده – موم كاري – تميز كردن كندو – جنگيدن – برداشت كردن و چيدن – كار با بره موم و تثبيت آن - پرستاري نوزادان
انواع زنبور: هر كلني شامل ملكه ، چند زنبور نر ، هزاران كارگر و نوزاد (تخم- لارو و شفيره مي باشد.)
ملكه:زنبور ملكه بزرگتر از زنبور كارگر و طويل تر از زنبور نر است و تنها يكبار جهت جفتگيري از كندو خارج مي شود.وظيفه عمده ملكه تخم گذاري بوده و در طول اوج فصل پرورش نوزادان بين 1500 تا 3000 تخم مي گذارند.
جفتگيري ملكه اصطلاحا اين عمل را پرواز عروسي (Neptune) مي گويند كه 5 روز پس از خروج ملكه از سلول نوزادي اتفاق مي افتد.ملكه به همراه بسياري از زنبور هاي نر به پرواز در مي آيد او در ارتفاعات بالا پرواز كرده و تنها چند نر از 500 نر موفق به جفتگيري مي شوند. ارگان نرينه زنبور نر موفق, پس از جفتگيري شكسته و در ارگانلهاي حياتي ملكه گير مي كند و باعث مرگ زنبور نر مي شود و ملكه 3 الي 4 روز بعد از جفتگيري تخمگذاري مي كند.
زنبورنر:تنبل ترين زنبورهاست و تنها وظيفه آنها جفتگيري با ملكه است.
زنبور كارگر:كوچكترين و پرجمعيت ترين زنبوران عسل هستند و 98 درصد جمعيت كلني را تشكيل مي دهند .
وظايف يك زنبور كارگر عمل پاكسازي و نظافت - تغذيه و مراقبت از نوزادان - شان سازي - كمك كردن به ملكه - پرواز جهت يابي - تهويه كندو - وظايف محافظتي - جاسازي عسل ، گرده ، شهد و آب در سلولها - جلوگيري از غارت
رقص زنبورچيست؟
رقص نيم دايره اي يا دم جنبان...: رقص نيم دايره كه جهت آن به سوي بالا باشد بدين معني است كه غذاي پيدا شده در جهت خورشيد است.رقص نيم دايره كه جهت آن به سوي پايين باشد بدين معني است كه غذاي پيدا شده در خلاف جهت خورشيد قرار دارد.رقص نيم دايره اي كه در زاويه 60 درجه به چپ نسبت به خط عمود انجام مي گيرد به كارگران مي گويد كه مسير خود رادر 60 درجه به چپ در مسير خورشيد به منظورپيدا كردن غذا قرار دهند.رقص در زاويه 120 درجه به سمت راست نسبت به خط عمود به آنها مي گويد راه خويش را در 120 درجه به سمت راست نسبت به خورشيد قرار دهند.
رقص دايره اي : يعني زنبور پيش آهنگ منبعي پيدا كرده و نياز به برداشت است و در دسترس است ، واين محل داراي بوي خاص مي باشد.


منابع:اینترنت

تقلب در عسل و راه های تشخیص آن
اگر عسلاز خصوصیتهای خاص استانداردهای كیفی قانونی خود تجاوز نماید، اكثراً تقلبهای ساده را می توان در آن مشاهده نمود. برای مثال مقدار ساكارز بالای 8 درصد نشان‌دهنده اضافه نمودن شكر ساده یا شكر چغندر قند یا شهد ذرت با اسید هیدرولیز شده به آن است كه مقدار HMF بالا می‌رود. البته نسبتهای فروكتوز به گلوكز در این مورد شبیه به عسل باقی می‌ماند (200 > HMF).
معمولاً این تقلب به دو صورت انجام می گیرد :
الف) تغذیه زنبور عسل با شکر : به هنگام فصل شهد گل ها و زمانی که جریان شهد از بیرون کندو جریان دارد، بعضی افراد جهت سود جویی بیشتر یا عدم مدیریت کافی زنبورستان (عدم شناخت علمی) اقدام به تغذیه کندو با شربت شکر می کنند که این عمل تقلب در عسل محسوب می شود. با انجام آزمایشات متعدد که یکی از آنها اندازه گیری ساکارز (قند شکر) در عسل است، می توان به این موضوع پی برد. میزان ساکارز در عسل طبیعی در ایران نباید بیشتر از 5 % باشد، ضمناً تغذیه معمولاً در فصل پس از برداشت عسل در پاییز جهت ذخیره غذایی زنبوران در زمستان امر عادی محسوب می شود و این تغذیه گاهی نیز در ابتدای فصل بهار جهت کمک به رشد کلنی نیز انجام می شود، که در هر دو شربت شکر فوق توسط زنبور مصرف می شود و وارد عسل برداشت شده نمی شود.
ب) بعضی افراد نیز بدون دخالت زنبور، با شکر و آب و اسانس خود به صورت پنهانی اقدام به ساخت عسل می نمایند و اقدام به عرضه آن با ادعای طبیعی بودن محصول می کنند، این ماده را علاوه بر تشخیص آزمایشگاه تا حدی می توان از عسل مرغوب زنبورداران تشخیص داد. عسل دست ساز با گذاشتن در دهان مانند آب نبات سفت باقی می ماند و دیر حل و جذب می شود ولی عسل طبیعی سریعاً آب را به خود جذب می نماید. عرضه این ماده علاوه بر ضایع کردن حرفه زنبورداری باعث به خطر افتادن سلامت مصرف کنندگان می شود.
به گفته یکی از متخصصان :
مصرف کننده ایرانی به ویژه تهرانی عسل خوب، خالص و طبیعی را عسلی می دانند که رنگ آن کهربایی تیره یا همانند عقیق باشد، سفت بوده و اصطلاحاً کش بیاید، اگر 24 ساعت در یخچال بماند (شکرک نزند)، اگر قاشقی از آن برداشته شود قطراتی که از آن سرازیر میشود، به صورت باریکه ای ممتد باشد و قطع نشود، عده ای هم تکنیک های خاصی بکار می برند که پایه و اساس آن معلوم نیست، مانند کبریت گرفتن کنار عسل، ریختن چند قطره روی روزنامه و ..... هیچ کدام از این عقاید، ارتباطی با عسل از نظر طبیعی یا تقلبی بودن و شکرک زدن آن نداشته ندارد و از نظر عسل شناسان و علم تغذیه به طور کلی مردود است. لازم به ذکر است که تشخیص عسل طبیعی و تقلبی به کمک انگشت، قاشق و مزه و.... غیر ممکن بوده و فقط به عهده آزمایشگاه می باشد.
روش تشخیص عسل طبیعی از عسل تقلبی

1- عسلی که توسط زنبور عسل تولید شده باشد از هنگامی که در دهان قرار می گیرد توسط مخاط دهان و رگ های زیر زبانی جذب می شود و این مسئله به خوبی قابل درک است. برعکس عسل هایی که دست ساز هستند مانند آب نبات روی زبان مانده و خیلی دیرتر شروع به حل شدن می نمایند. توجه کنید که با این روش نمی توان عسلی را که از طریق تغذیه زنبور عسل با شکر تولید شده را تشخیص داد.
2- هر چقدر هم که رنگ عسل طبیعی روشن باشد، نمی توان از پشت شیشه آن چیزی را مشاهده نمود. به دلیل کلوئیدی بودن عسل طبیعی، نور به طور مستقیم از آن عبور نکرده و تصاویری که از پشت شیشه دیده می شود بسیار ناواضح و نامشخص است، در صورتی که عسل تقلبی که از باتکا (گلوکز تجاری) تهیه شده مانند شیشه رنگی عمل کرده و به راحتی می توان اشیا را از پشت آن دید.
3- عسل هایی که با گلوکز تجاری تولید شده اند (تقلبی)، هیچ گاه شکرک نزده و همانطور شفاف باقی می مانند. البته پس از مدتی مانند نبات رنگی به صورت یک پارچه سفت شده و حتی با چاقو هم نمی توان آن ها را از ظرف خارج ساخت. با این تفاصیل تنها می توان عسل های دست ساز را از عسل زنبور تفکیک کرد. اما برای شناخت عسل تغذیه ای هیچ راهی به جز آزمایشگاه وجود ندارد.
4- روشهای ساده موجود برای جستجوی تقلبی بودن عسل بدون ابزار آزمایشگاهی براساس مزه، چسبندگی یا خاصیت حلالیت در آب سرد می‌باشد. اگر قطره‌ای از عسل طبیعیدر آب سرد ریخته شود، حالت چسبندگی خود را حفظ نموده و به سرعت حل نمی‌گردد، این حالت بیشتر در عسل خالص روی می‌دهد. این موضوع به وضوح در مقابل نور در زمینه‌ای تیره قابل رویت است. اگر لبه‌های قطره یا رشته جریان باریك عسل در زمان ریزش از هم بپاشد، احتمالا عسل تقلبی یا حاوی مقدار زیادی آب است. در هر حال بایستی از دیگر عسلها جدا نگهداری شود تا آزمایشهای دقیقتری در روی آن صورت گیرد.

باورهای نادرست درباره عسل

شکرک زدن، نشانه تقلبی بودن عسل !!!

اغلب تصور می شود که عسل شکرک زده (کریستالیزه) و یا رس کرده از مرغوبیت خوبی برخوردار نیست و شاید تقلبی باشد. این تصور صحیح نیست و شکرک عسل بستگی به مواد تشکیل دهنده آن و شرایط انبار یا ذخیره شدن آن دارد. عسل یک محلول قندی بیش از حد اشباع می باشد و چون مقدار قند آن بیش از آن است که بتواند در محلول باقی بماند، پس از مدتی شروع به شکرک زدن می کند. و این در حالی است که هنوز بسیاری از مصرف کنندگان فکر می کنند که عسل شکرک زده، فاسد شده و یا با افزودن شکر به آن تقلبی صورت گرفته است.
شکرک زدن یک فرآیند طبیعی است که قند در عسل به صورت جامد درمی آید. دمای نگهداری و انبارداری عسل می تواند در شکرک زدن و یا رس کردن عسل موثر باشد.
عسل خوب باید رنگ تیره داشته باشد !!!

نوع گلی که زنبور عسل از آن شهد جمع آوری می کند و منطقه جغرافیایی آن تنها تعیین کننده رنگ عسل و حتی طعم و مزه آن است، عسل طبیعی ممکن است از کاملاً بی رنگ و روشن تا کاملاً تیره و به رنگ های مختلف باشد. در بعضی موارد حرارت دیدن عسل و ماندگاری در انبار باعث تیره تر شدن آن می شود. معمولاً رنگ روشن در عسل دارای طعم ملایم و رنگ عسل های تیره دارای قوی و شدیدتر می باشند. رنگ عسل به صورت کلی تعیین کننده کیفیت آن محسوب نمی شود، ولی برخی ازکشورها و مصرف کنندگان گرایش بیشتری به رنگ مخصوص از عسل دارند که این امر در بازاریابی و فروش عسل اهمیت دارد. به عنوان مثال رنگ عسل گیاه گون زرد روشن است، آویشن تا حدی قرمز و یا عقیقی است و اقاقیا بی رنگ است.
عسل غلیظ بهتر از عسل رقیق می باشد !!!

این باور نیز غلط است. عسل طبیعی در هوای سرد غلیظ می شود و در هوای گرم رقیق می شود. به عنوان مثال عسل اگر در یخچال قرار گیرد غلیظ می شود و زمانی که در دمای اتاق قرار گیرد رقیق می شود، ضمناً عسل جنگلهای شمال و عسل مرکبات رقیق تر از عسلهای مناطق کوهستانی است، اما بدان معنی نیست که عسل مرکبات یا جنگل از کیفیت پایین تری نسبت به عسل کوهستان است، تنها رطوبت در این عسلها به علت شرایط آب و هوایی منطقه بالا می باشد که در نتیجه ممکن است این عسلها سریعتر در معرض تخمیر قرار گیرند. که با انجام مراحل صحیح بسته بندی و انبار داری و مصرف سریع این عسلها می توان این مسئله را حل نمود. از نظر خواص نیز همه عسل ها دارای مواد قندی هستند که به سرعت جذب بدن می شوند و از نظر طعم، بو، مزه نیز گل هر گیاهی خواص منحصر به فرد خود را دارد و طبیعتاً برتری خاصی بین آن ها وجود ندارد.
تنها عسل طبیعی و با کیفیت، عسل زنبورهای وحشی می باشد !!!

متأسفانه این عقیده به صورت کاملاً غلط بین تعدادی از عموم رواج دارد، برای توضیح بیشتر در این مورد باید به چند نکته توجه نمود:
تصور اینکه زنبورهای بعضی از نژادها عسل خوشمزه تر یا خوش رنگ تر جمع آوری می نمایند، عقیده کاملاً اشتباهی است، چون زنبورها با هر نژادی، مجذوب شهد گل می باشند و شهد گل تعیین کننده رنگ و بو و طعم عسل می باشد.

سلام
يك روش دگر هم هست تست كردن با چوب كبريت

milad gholami گفت:

سلام
يك روش دگر هم هست تست كردن با چوب كبريت

کلیک کنید تا باز شود...

توضیح میدی در مورد این روش عزیز دلم؟

کندو چیست ؟
خانه و انبار ذخیره مواد غذایی تابستانی و خصوصاً زمستانی زنبور عسل است
انواع کندو : 1- کندو با قاب ثابت ( محلــی ) 2- کندو با قاب متحرک ( فرنگی )

1- انواع با قاب ثابت ( محلــی ) :
الف ) کندوی درختی : درون بخشی از تنه درخت به طول تقریبی 100 سانتی متر و قطر 40 – 30 سانتی متر از این کندو در استانهای شمالی یافت می شود.
ب) کندوی گلی : از جنس خاک رس می باشد و بطول 100 سانتی متر و قطر 30 سانتی متر می باشد از این کندو در اطراف اصفهان و بختیاری یافت می شود.
ج) کندوی سبدی : این کندوها از تخته ساخته می شود و در حوالی خوانسار یافت می شود.
د) کندوی کوزه ای : این کندو از دو کندوی تو در تو ساخته شده که کندوی اولی مربوط به تخم ریزی ملکه و کندوی عقبی جهت ذخیره عسل بکار می رود . از این کندو در استانهای کردستان و کرمانشاه یافت می شود


2-انواع کندوهای با قاب متحرک ( فرنگی )
الف) کندوی دادانت قابها دارای طول 435 و عرض 300 میلیمتر
ب) کندوی لانگستروت قابها دارای طول 441 و عرض 233 میلیمتر
ج) کندوی نرمال 370 و عرض 223 میلیمتر