بنزین ارزان + رفیق ناباب!

onia$

دستیار مدیر تالار مدیریت
بنزین ارزان + رفیق ناباب!

میثم هاشم‌خانی
آیا دولت بعد، برنامه خاصی برای «بنزین» خواهد داشت؟



در شرایطی که افزایش قیمت دلار موجب رونق مجدد قاچاق بنزین به کشورهای همسایه شده و از طرف دیگر به دلیل گران شدن سفرهای خارجی شاهد افزایش محسوس مصرف بنزین برای سفرهای داخلی هستیم، آیا کاندیداهای بالقوه ریاست‌جمهوری، در ذهن خود برنامه‌ای برای اصلاح سیستم قیمت‌گذاری بنزین در کشور دارند؟ و سوال مهم‌تر اینکه اگر زمانی بخواهیم از اعتیاد به بنزین ارزان رها شویم، چارچوب قیمت‌گذاری مناسب برای بنزین کدام است؟
طراحی سیستم قیمت‌گذاری مناسب برای بنزین، زمانی مشکل می‌شود که این واقعیت را ببینیم که مستیِ مصرف «بنزین ارزان»، آن‌قدر به گوشت و پوستمان گره خورده که گاهی متوجه رسوب لایه لایه «سرب خالص» در ریه‌هایمان نمی‌شویم. بنزین ارزان آنچنان وجودمان را فراگرفته که اصلا متوجه نیستیم سال‌هاست بخش بزرگی از انرژی مدیران اجرایی ارشد کشور، به‌جای تمرکز بر استفاده از تجربیات کشورهای موفق در برنامه‌ریزی‌های علمی و منطقی برای کنترل تورم و بیکاری و امثالهم، صرف جلسات متعدد پیرامون تصمیم‌گیری برای قیمت بنزین می‌شود. واقعا چند کشور دنیا هستند که حاضر شده باشند قیمت بنزین داخلی خود را به شکلی کاملا مستقل از قیمت‌های بین‌المللی تعیین کنند و به این ترتیب انبوه گرفتاری‌های اقتصادی و غیراقتصادی را به جان بخرند؟ بعد هم مرتبا سازمان‌های مختلفی را برای رفع این گرفتاری‌های اقتصادی و غیراقتصادی خلق کنند؟
خلاصه آنکه سرمستی مصرف بنزین ارزان، سال‌ها است آن‌چنان ما ساکنان شهرهای بزرگ کشور را نشئه ساخته که گویی حتی اگر روزی دو سه ساعت از عمر خود را در ترافیک‌های سنگین بگذرانیم، حتی اگر همگی مرتب غُر بزنیم و از استنشاق «سرب خالص» در تمام روزهای سال شاکی باشیم، حتی اگر جزو معدود کشورهای جهان باشیم که گاهی آلودگی هوایمان آن‌قدر شدید می‌شود که چاره‌ای جز تعطیلی شهرهای بزرگ نداریم، حتی اگر هر سال هزینه صادرات میلیون‌ها بشکه نفت را برای دیوارکشی در مرزها و جلوگیری از قاچاق بنزین به کشورهای همسایه صرف کنیم و باز هم میلیون‌ها بشکه بنزین به کشورهای همسایه قاچاق شود، باز هم حاضر به ترک «اعتیاد به بنزین ارزان» نیستیم.
اما اگر بخواهیم قبل از اصابت کفگیرِ منابع نفتی‌مان به ته‌دیگ، راه چاره‌ای برای معضل بنزین و گازوئیل طراحی کنیم، راه‌حل چیست؟
به نظر می‌رسد که در مرحله نخست، باید قیمت‌های بین‌المللی را به رسمیت بشناسیم و مانند حدود 140 کشور دنیا که قیمت بنزین و گازوئیل در پمپ بنزین‌هایشان هر هفته (و بعضا هر روز) در جهت قیمت‌های جهانی تغییر می‌کند، دست‌کم تغییر قیمت داخلی بنزین در جهت تغییر قیمت‌های جهانی را بپذیریم. یک پیشنهاد ساده و اولیه آن است که مثلا قیمت بنزین در بورس نفت سنگاپور را مبنا قرار دهیم و قیمت بنزین داخلی را در ابتدای هر ماه به میزان 50 درصد میانگین قیمت بنزین ماه قبل در بورس سنگاپور تعیین کنیم. به این ترتیب، پس از گذشت یک سال، دست‌کم چارچوب ذهنی همه ما شهروندان، قدری با تغییرات قیمت‌های جهانی خو خواهد گرفت. در مرحله بعد، می‌توان این ضریب 50 درصدی را در سال بعد به 60 یا 70 درصد رساند و افزایش این ضریب را به شکلی برنامه‌ریزی كرد که بعد از سه یا چهار سال، قیمت بنزین داخلی با قیمت بنزین در بورس نفت سنگاپور برابر شود.
در هر حال، نکته مهم آن است که هر زمان بخواهیم اعتیاد مخرب اقتصادمان به «بنزین ارزان» را کنار بگذاریم و از برخی نگاه‌های اقتصادی ساده‌اندیشانه در زمینه قیمت‌گذاری انواع انرژی که مدت‌ها است «رفیق ناباب» اقتصاد ما شده رهایی یابیم، چاره‌ای جز قیمت‌گذاری بنزین بر مبنای قیمت‌های مکررا تغییرپذير بین‌المللی نخواهیم داشت.
 

senaps

عضو جدید
کاربر ممتاز
پدری که این نفت و گاز از ما در اورد، امریکا و اسرائیل و روسیه و چین در نیاورد!!!!

باید وابستگی به این لعنتی ها از بین بره و باید تولیدات داخلی خودمون رو سامون بدیم....
رهبری لااقل 10 سالی هست که گفتن که کاری بکنین که بتونیم در این چاه‌ها رو ببندیم و از دستشون خلاص بشیم، ولی کو گوش شنوا.....
 

Similar threads

بالا