تویوتا : برندی فراتر از خودرو

anoeil

کاربر فعال تالار مدیریت ,
کاربر ممتاز
تویوتا نامی است كه بیش از یك خودروساز معنا می دهد. تویوتا نمادی است از توسعه قوی یك شركت، از كسب و كار خانوادگی به یك شركت حقیقتا جهانی. شاید اگر همت و رؤیا و خطرپذیری كیشیروتویودا در راه‌اندازی خط تولید موتور گازوئیلی كوچك در گوشه ای از كارخانه ریسندگی پدر خود نبود امروز چنین تویوتای متفاوتی وجود نداشت.

تویوتا نمادی است از مدیریت موفق و مبتكر كه بسیاری ایده ها و اندیشه های خلاق نظیر نظام آراستگی (5S)، بهبود مستمر (كایزن)، سیستم كانبان، سیستم تولید ناب و JIT را به دنیا عرضه كرده است. همین ریشه های اصیل و مقوی است كه درخت تناور تویوتا را به گونه ای تقویت كرده است كه هر رقیبی را در برابر خود كنار می زند و دور نیست كه در آینده بسیار نزدیك با پشت سر گذاشتن دو رقیب نزدیك خود، در جایگاه برترین خودروساز جهان بنشیند و برتری بلامنازع خود در ژاپن را به سراسر دنیا تسری دهد. تولید حدود 8 میلیون خودرو در سال كه نزدیك نیمی از آن در خارج از ژاپن تولید می شود، دستاورد اندكی نیست. اما رهبران تویوتا بیش از آنكه به اعداد بیندیشند، آن گونه كه در فلسفه مدیریت خود تاكید كرده اند، به ارزشها می بالند و همانها را عامل پایداری موفقیت و سرآمدی شركت خود می دانند.

تاریخچه
تویوتا در ابتدای قرن بیستم به عنوان یك كارخانه ریسندگی وجود داشت. ساكیشی تویودا كه سالها در راه شغل پدر خود، یعنی فروش فرش فعالیت می كرد این كارخانه را راه انداخته بود و در سال 1894 باهوش سرشار خود یك ماشین بافندگی صنعتی ابداع كرده و ساخته بود. او در سال 1924 نوع تمام اتوماتیك آن را ساخت و دو سال بعد كارخانه اتوماتیك ریسندگی تویوتا، پابه عرصه وجود نهاد. پسر كنجكاو و مستعد او، كیشیرو كه در رشته مهندسی مكانیك از دانشگاه توكیو فارغ التحصیل شده بود دركارخانه پدر مشغول به كار شد اما همه توجه و همت او صرف تولید موتور خودرو شد. در سال 1930 كیشیرو تحقیق بر روی موتورهای گازوئیلی را آغاز كرد و سه سال بعد بخش خودرو را در قسمت كوچكی از كارخانه ریسندگی پدر راه انداخت. در سال 1935 اولین كارخانه خودرو تویوتا آغاز به كار كرد و سال بعد لوگوی تویودا به تویوتا تغییر یافت. یك سال بعد یعنی سال 1937 شركت تویوتاموتور به طور رسمی افتتاح شد. بدین ترتیب یكی ازموفق ترین كارخانجات ریسندگی ژاپن در بین دو جنگ جهانی با تغییر گرایش، به كارخانه خودروسازی تبدیل شد. تلاش و همت كیشیرو تویودا باعث شد كه از دل كارخانه پدر، كارخانه جدید تأسیس شود.

در ابتدا خود كیشیرو به عنوان قائم مقام شركت جدید عمل می كرد و در سال 1941 به عنوان مدیرعامل مشغول به كار شد. بلافاصله پس از راه افتادن شركت جدید، اصول مدیریتی نوینی در اداره كارخانه به كار گرفته شد. در سال 1938 سیستم JIT به كار گرفته شد. دو سال بعد مؤسسه تحقیقاتی تویوتا افتتاح شد. سال 1951 سیستم پیشنهاد ایده‌های خلاق در تویوتا فعال شد. سال 1973 مركز طراحی و سال بعد مركز آموزش افتتاح شد. اولین محصول تجاری شركت تویوتا، كامیون 5/1 تنی G1 بود. در طی جنگ جهانی دوم تمام كارخانه دراختیار جنگ بود و برای ارتش كامیون تولید می كرد. تاچند سال بعد از اتمام جنگ نیز، اشغالگران اجازه تولید خودرو به تویوتا ندادند. در سال 1952 با مرگ كیشیرو، مسئولیت شركت برعهده ایجی تویودا پسر عموی او قرار گرفت. ایجی به همراه پسر كیشیرو، شوئی شیرو تویودا و طی سالهای بعد تویوتا را به یكی از شركتهای بزرگ خودروسازی جهان تبدیل كردند. در سال 1977 مركز فنی تویوتا در آمریكا افتتاح شد و سال 1984 همكاری تویوتا با جنرال موتورز در آمریكا صورت گرفت. پس از ایجی، تایچی اونو مسئولیت شركت را به عهده داشت و در استقرار سیستم تولید تویوتا بسیار همت گماشت و اصول راهنمای تویوتا را در سال 1992 منتشر كرد.

سیستم تولید تویوتا (TPS)
تویوتا یك شركت معمولی تولید خودرو نیست. از همان آغاز راه اندازی شركت، اصول و مبانی بكر مدیریتی در شركت به كار گرفته شد. این همان وقتی بود كه كیشیرو جوان در كارخانه ریسندگی پدر خود با ایده گیری استفاده از نوار نقاله، خط مونتاژ تولید موتور گازوئیلی كوچكی را با كمك مهندسان جوان دیگر راه انداخت. پدر كیشیرو معتقد بود هیچ فرایندی را نمی‌توان كامل نامید و همیشه جایی برای بهبود وجود دارد و همین اندیشه بهبود بود كه فرایند كایزن یا بهبود مستمر را در تویوتا نهادینه كرد. ماجرای تولد شركت جدید تولید خودرو در گوشه كوچكی از كارخانه ریسندگی پدر، اندیشه ساده و جمع و جور كاركردن و بی ریخت و پاش بودن و آراسته بودن محیط كار را در ذهن و دل كاركنان شركت جدید جای داد و بدین ترتیب تویوتا، سیستم تولیدی به دنیا عرضه كرد كه به سیستم تولید ناب (LEAN) شهره گشت.

سیستمی كه مبتنی بر اندیشه ناب بود. ساكیشی تویودا پدر كیشیرو همواره می گفت: اگر هم كامل بودن دور از دسترس باشد اما فرایند تلاش برای دستیابی به آن منجر به نتایج مطلوبی می شود. این سیستم در دهه 80 توسط غربی ها به كار گرفته شد.

بنیان سیستم تولید تویوتا، فلسفه حذف كامل اتلافهاست. كیشیرو معتقد بود شرایط ایده آل برای تولید وقتی است كه ماشین آلات و افراد با هم كار كنند تا بدون هیچگونه اتلافی ارزش افزوده ایجاد شود. اونوتایشی مهندس جوانی كه در سال 1932 به تویوتا پیوست در توسعه اندیشه كایزن در تویوتا نقش مهمی داشت. او با ابداع سیستم كانبان، بعد دیگری از سیستم تولید تویوتا را عرضه كرد و با دمینگ و ایشیكاوا همكاری نزدیكی داشت. تایچی اونو پیشتاز سیستم تولید تویوتا در دهه 50، براین باور بود كه بزرگترین مشكل وقتی است كه هیچگونه مشكلی وجود نداشته باشد. او به طور مستمر به كاركنان می گفت به هر موضوعی كه برخورد می كنید پنج بار بپرسید «چرا»؟ مثالی كه خود او می زد یك روبوت جوشكاری بود كه در وسط كار متوقف می شود و با این پنج پرسش، ریشه مشكل به دست می آید. چرا روبوت متوقف شد؟ زیرا مدار آن بیش از حد بار كشید و فیوز سوخت. چرا مدار بیش از حد بار كشید؟ زیرا یاتاقانها به خوبی روانكاری نشده بودند. چرا یاتاقانها خوب روانكاری نشده بودند؟ زیرا گردش پمپ روغن ناقص صورت می گیرد. چرا گردش روغن به خوبی صورت نمی گیرد؟ زیرا خروجی آن با آشغالهای فلزی مسدود شده است. چرا خروجی آن مسدود شده است؟ زیرا *****ی روی پمپ وجود ندارد. بدین ترتیب پاسخ مشكل پیدا می شود. اونو معتقد بود علت ریشه ای مشكلات را كشف كردن، خود عامل و كلید حل مشكلات بعدی است. داده ها در تولید مهم است اما واقعیت (FACT) مهمتر است. پس باید عمیق نگاه كرد و به ریشه رسید.
 

anoeil

کاربر فعال تالار مدیریت ,
کاربر ممتاز
در سیستم تولید تویوتا، موارد زیر به كار گرفته شده است:

تولید به هنگام JIT
JIT روشی است كه در آن هر قطعه، درست در هنگامی كه به آن نیاز است تولید می شود و هیچ مقداری در انبار وجود ندارد. به عبارت دیگر، سوال در JIT این است: چه چیز نیاز است؟ چه وقت نیاز است؟ چه مقدار نیاز است؟ بدین ترتیب می توان اتلافها را حذف كرد و بهره وری را افزایش داد. با صفر كردن موجودی انبار، هزینه های نگهداری كالا در انبار حذف می شود. لازمه این كار ارتباط بسیار قوی با تامین كنندگان قطعات و مدیریت صحیح زنجیره تامین است. ایده JIT توسط تایچی اونو به خوبی توسعه داده شد. شاید ایده اولیه طرح چنین رویكردی، كمبود فضا و امكانات تولید در بخشی از كارخانه تولید موتور خودرو بود كه كیشیرو تویودا در كارخانه ریسندگی پدر خویش راه انداخته بود.

كانبان
كانبان یك سیستم متفاوت و متمایز كنترل است. وقتی در ایستگاه كاری به قطعه ای نیاز است، این نیاز اطلاع داده می شود و سپس قطعه به سرعت تولید و حمل می شود به گونه ای كه وقفه ای در تولید پیش نیاید. كانبان یك لغت ژاپنی است به معنی كارت، بلیط و علامت. كانبان در سیستم تولید تویوتا ابزاری است برای مدیریت جریان و تولید مواد. به كانبان، روش سوپرماركت نیز گفته می شود زیرا ایده اولیه از فروشگاههای تجاری بزرگ گرفته شده كه از كارتهای كنترل استفاده می كنند و كلیه اطلاعات مربوط به محصول مثل اسم، كد، محل انبار و مانند آن در كارت نوشته می شود.

جی دو کا JIDOKA
این مفهوم توسط مؤسس تویوتا، ساكیشی تویودا مطرح شد. JIDO به مفهوم اتوماسیون است و JIDOKA یعنی اتوماسیون با نگرش انسانی؛ یعنی ماشینی كه به آسانی حركت می كند و تحت پایش و نظارت یك اپراتور است. JIDOKA بر دیدن مسائل تمركز دارد و به ساخت محصولات بسیار كیفی منجر می شود. در این دیدگاه كیفیت باید در طی فرایند تولید به دست آید.

فلسفه و چشم انداز تویوتا
چشم انداز شركت تویوتا چنین است: ما قصد داریم براساس اصول راهنمای خود در توسعه پایدار جامعه و زمین مشاركت داشته باشیم. بدین منظور تعامل باز و منصفانه مدیریت با ذینفعان، كاركنان، محیط زیست، جامعه و شركای كسب و كار بسیار مهم است. ما عملیات كسب و كار خود را یكپارچه و صادقانه انجام می دهیم.

فرهنگ سازمانی و ارزشها
ساكیشی تویودا بنیانگذار شركت نساجی تویوتا، در سال 1935، پنج اصل اساسی تویوتا را بدین شرح اعلام كرد:
1 – همواره وظیفه شناس باش و در شركت و در همه خوبی ها سهمی داشته باش.
2 – همواره كوشا و خلاق باش و بكوش جلوتر از زمان خود باشی.
3 – همواره به اقدام دست بزن و از اتلاف وقت بپرهیز.
4 – همواره بكوش تا فضای گرم و دوستانه ای در محیط كار برقرار سازی.
5 – همواره به یاد خدا باش و بكوش تا شكر نعمتهای او را به جا آوری.

این اخلاق نامه تویوتاست. در سال 1992 اصول راهنمای تویوتا منتشر و در 1997 ویرایش شد. این اصول راهنما، فلسفه شركت را خلاصه می كند و چشم انداز شركت را ارائه می دهد. این اصول هفت گانه عبارتند از:
1 – احترام گذاشتن به زبان و روح قانون هر ملت و گشاده بودن و صادق بودن فعالیتهای شركت درجهت اینكه یك شهروند جهانی خوب باشد.
2 – احترام به فرهنگ و آداب هر ملت و سهیم شدن در توسعه اقتصاد و اجتماع از طریق فعالیتهای شركت در جامعه.
3 – وقف كردن خود برای تولید محصول ناب و ایمن و بهبود كیفیت فعالیتهای خود در هر كجا.
4 – خلق و توسعه فناوری های پیشرفته و تولید محصولات و خدمات نمونه و برجسته كه نیازهای مشتریان جهانی را برآورده سازد.
5 – فرهنگی را در شركت ایجاد كنید كه خلاقیت فردی و ارزشهای تیمی را بگسترد، درعین اینكه اعتماد متقابل را ارج می نهد و احترام كاركنان و مدیران را درنظر می گیرد.
6 – رشد و توسعه را ازطریق مدیریت نوآوری دنبال كنید.
7 – با شركای كسب و كار در تحقیقات و خلق رشد پایدار و سود متقابل كار كنید.

در سال 2001 راه تویوتا (TOYOTA WAY) منتشر شد كه در آن ارزشها و روشهای مشاركت افراد در سازمان جهانی تویوتا بیان شده است. راه تویوتا به روح تویوتا در تولید اشاره دارد و در سراسر دنیا گسترده شده است. اصول 14گانه راه تویوتا عبارت است از:
1 – تصمیمات مدیریتی را براساس فلسفه بلندمدت شركت اتخاذ كنید حتی اگر اهداف مالی كوتاه مدت را پاسخ نگوید.
2 – فرایند مستمری برای به سطح آمدن و كشف و شناخته شدن مسائل و مشكلات ایجاد كنید.
3 – برای اجتناب از تولید بیش از حد، از سیستم تولید ناب استفاده كنید.
4 – فشار كار را متعادل كنید (مثل لاك پشت كار كنید نه مثل خرگوش).
5 – فرهنگ توقف كار برای حل مشكل را ایجاد كنید تا كیفیت عالی درهمان اولین زمان تولید به دست آید.
6 – اهداف و فرایندهای استانداردشده، اساس بهبود مستمر و توانمندسازی كاركنان است.
7 – از كنترل چشمی استفاده كنید تا مسئله و مشكلی پنهان نماند.
8 – تنها از فناوری پایدار و آزموده شده استفاده كنید تا به افراد و فرایندهای شما خدمت كند.
9 – رهبرانی پرورش دهید كه كار را كاملا درك كنند، برای زندگی فلسفه داشته باشند و آن را به دیگران تعلیم دهند.
10 – افراد و تیم هایی كه فلسفه شركت شما را دنبال می كنند توسعه دهید.
11 – با كمك به توسعه شبكه وسیع شركا و تامین كنندگان خود به آنها احترام بگذارید.
12 – راه بیفتید و برای درك موقعیتها، خودتان آنها را ببینید.
13 – در هنگام تصمیم گیری همه راههای ممكن را ببینید و به اجماع و توافق جمعی برسید و گرچه آهسته تصمیم می گیرید اما پس از آن سریعا تصمیم را اجرا كنید.
14 – ازطریق انعكاس بی رحمانه مشكلات و بهبود مستمر، یك سازمان یادگیرنده ایجاد كنید.
15 – اصل تویوتا كه راه تویوتا را تشكیل می دهد بیشتر از آنكه ابزار بهبود باشد، یك فرهنگ است. در این فرهنگ ارزش افزایی سازمان ازطریق توسعه افراد به دست می آید. فرایند درست، نتایج درست به بار می آورد. به حل ریشه ای مسائل پرداخته می شود و توسعه یادگیری سازمانی هدف قرار می گیرد.

فروش
درآمد خالص شركت تویوتا در سال 2005، 8/185 میلیارد دلار و سود خالص آن 12/12 میلیارد دلار بوده است. این درآمد با تولید 647/711/7 خودرو به دست آمده است. از این مقدار، 4684965 خودرو در ژاپن تولید شده و بقیه در خارج از ژاپن. هم اكنون تویوتا پس از جنرال موتورز با درآمد 6/192 میلیارد دلار و دایملر كرایسلر با درآمد 1/186 میلیارد دلار سومین خودروساز برتر جهانی و نخستین خودروساز ژاپن است. رشد روزافزون تویوتا به گونه ای است كه به زودی رقیب دوم خود را پشت سر خواهد گذاشت و دور نیست كه با عقب گذاشتن جنرال موتورز به غول برتر خودروسازی جهان تبدیل شود.

تویوتا در سراسر ژاپن 12 كارخانه تولیدی دارد. بازار خارجی تویوتا 170 كشور و منطقه را دربرمی گیرد. شركتهای تولیدی خارجی سازنده تویوتا 52 شركت و در 27 كشور جهان پراكنده است. در سال 2005، در ژاپن 65798 نفر در كارخانه های شركت كار می كرده اند كه با احتساب 523 شركت زنجیره تامین كه 231 شركت آن در خارج از ژاپن مستقر است، این تعداد به 285977 نفر می رسد. در سال 2005، تویوتا 812 میلیارد ین در زمینه تحقیق و توسعه هزینه كرده است. آخرین دستاورد فناوری تویوتا، تولید خودروی هیبریدی سینرژی است متشكل از دو منبع قدرت: موتور الكتریكی و موتور گازی / بنزینی. در این فناوری امكان صرفه جویی در مصرف سوخت، صدای كمتر و رانندگی بهتر تعبیه شده است.

مدیرعامل
بنیانگذار اولیه شركت، ساكیشی تویوداست كه اولین كارخانه ریسندگی اتوماتیك را در ژاپن به راه انداخت. بسیاری از ایده های خوب مدیریتی مانند بهبود مستمر كه بعدها در تویوتا به كار گرفته شد، از اوست. ساكیشی می گفت: پنجره را بازكن، دنیای بزرگی در بیرون وجود دارد. كیشیرو تویودا پسر ساكیشی، در گوشه ای از كارخانه پدر، خط تولید موتور گازوئیلی راه انداخت و در سال 1935 با تولید اولین خودرو مدل A1 و سال بعد مدل AA رؤیای تولید یك خودرو شخصی را تحقق بخشید. هم اكنون كاتسواكی واتانا‌به مدیرعامل تویوتاست. او هماهنگی با مردم، جامعه و محیط را سرلوحه شعار خود قرار داده و می گوید: هدف ما این است كه یك شهروند جهانی خوب باشیم. برخی از شعارهای تویوتا در طی این سالها كه از زبان مدیران عامل بیان شده چنین است:
- مشتری حرف اول را می زند، سپس نوبت فروشنده است و در آخر سازنده قرار دارد.
- راه كسب تجربه، مواجهه با چالشهاست.
- كیفیت را ازطریق كار تیمی نگه دار.
- فكر خوب، محصولات خوب
- متفكر، نوآور و خلاق باش.
- خودت، با تلاش خود، از حرمت خود دفاع كن.
- ما دستاوردهای بزرگ را با زحمات خود به دست آورده ایم.
- كیفیت درحین فرایند ساخته می شود.
- اعتماد رمز موفقیت است.
آینده

تویوتا چشم انداز جهانی خود را برای سال 2010 ارائه داده است. این چشم انداز تصویر جدیدی برای تویوتا در آینده ترسیم می كند: خلق خودروها و جامعه خودرو محور كه در آن افراد می توانند با سهولت و ایمنی رانندگی كنند. برای دستیابی به این مقصد، باید موازانه ای بین كمینه كردن و بیشینه كردن وجود داشته باشد. كمینه كردن، چشم انداز و فلسفه تلاشهای تویوتاست در به حداقل رساندن جنبه های منفی خودرو مانند تاثیرات مخرب زیست محیطی، ترافیكی و تصادفات. بیشینه كردن، فلسفه و چشم انداز تویوتاست در بیشتر كردن جنبه های مثبت خودرو مانند راحتی، سرگرمی، مشعوف ساختن و مهیج كردن. تشدید موثر این دو رویكرد، حركت پایدار را درپی دارد.
 
Similar threads
Thread starter عنوان تالار پاسخ ها تاریخ
onia$ حرکت فراتر از مرزهای کسب‌وکار دانستنی های مدیریتی 0

Similar threads

بالا