درحالی که دانشمندان و فلاسفه طی قرون متمادی به دنبال منبع تخیل انسان بوده اند، یک گروه از دانشمندان چگونگی کارکرد و محل شکل گیری تخیل را در مغز انسان شناسایی کرده اند.
همه کودکان هنگام بازی های خود تظاهر می کنند که چوب در دستشان یک شمشیر و زمین بازی یک قصر است، توانایی استفاده از تخیل پس از کودکی از بین نمی رود بلکه هنگام خلق هنر، ساخت ابزار و تفکر علمی به صورت واضح مشاهده می شود. اکنون دانشمندان منبع تخیل انسان را در مغز و چگونگی انجام آن را کشف کرده اند.
در گذشته، محققان این نظریه را مطرح کرده بودند که تخیل انسان نیازمند یک شبکه گسترده عصبی در مغز است اما ارائه شاهد یک فضای ذهنی برای تخیل با تکنیک هایی که عمدتا فعالیت مغز را به طور مجزا بررسی می کنند، دشوار بوده است.
محققان برای غلبه بر این مشکل، تصمیم گرفتند روی این مسئله تمرکز کنند که مغز چگونه به ما این امکان را می دهد که تصویرسازی ذهنی را دستکاری کنیم. یک مثال تصور یک چوب به جای شمشیر و تا تصور یک زنبور عسل به جای پروانه است.
محققان در تحقیق خود از 15 داوطلب خواستند اشکال بصری انتزاعی خاصی را تصور کرده و در ذهنشان آنها را به اشکال پیچیده تری تبدیل کرده و یا در ذهنشان آنها را به قطعات جداگانه تقسیم کنند.
دانشمندان در این میان فعالیت مغزی داوطلبان را با «fMRI» (تصویرسازی تشدید مغناطیسی کارکردی) اندازه گیری کردند.
نتایج این تحقیقات نشان داد که یک شبکه قشایی و زیر قشایی روی بخش بزرگی از مغز عامل دستکاری تصویری است. این شبکه نسبتا شبیه یک فضای کاری ذهنی است که دانشمندان در نظریات خود آن را عامل تخیل دانسته اند.
«الکس شلگل» نویسنده اصلی این مقاله از دپارتمان روانشناسی و علوم مغزی دانشگاه «دارتموث» آمریکا گفت: نتایج این تحقیقات ما را یک گام در درک چگونگی سازمان یابی مغز ما نسبت به گونه های دیگر نزدیک می کند، درک این تفاوتها به ما بینش لازم برای فهم این که خلاقیت انسان از کجا ناشی می شوند را می دهد و همچنین این امکان را فراهم می کند که همین فرآیندهای خلاق را در ماشین ها بازسازی کنیم.
نتایج این تحقیقات برای درک این که چگونه مغز ما فرآیند تصویرسازی را انجام می دهد حائز اهمیت است.
این تحقیقات همچنین نشان می دهد که این فضای کاری ذهنی وجود داشته و می تواند زمینه مهمی برای تحقیقات آینده باشد.(مهر)
