سازند سرخ شيل

مهنیا

عضو جدید
سازند سُرخ شيل يک واحد سنگى بارز به سن ترياس پايينى است که به داشتن رنگ سُرخ آجرى شاخص است به همين رو شناسايى آن به عنوان لايه‎اى کليدى در ميان کربنات‎هاى دولوميتى سازند جمال در زير و دولوميت‎هاى خاکسترى سازند شترى در بالا بسيار آسان است. در گستره طبس – شيرگشت، به ويژه در محل بُرش الگو (گدار سُرخ) اين سازند ضخامت متغيرى از شيل‎هاى آهکى – رُسى سُرخ‎رنگ است که تناوب‎هايى منظم از سنگ‎آهک روشن‎رنگ و دولوميت‎هاى خاکسترى - کرم دارد. ميان‎لايه‎هاى کربناته به ويژه در بخش بالايى سازند بيشتر‎اند به گونه‎اى که سازند سُرخ شيل با يک گذر تدريجى، به واحد سنگ‎چينه رويى (دولوميت‎هاى شترى) مى‎رسد. بر خلاف مرز زبرين، مرز زيرين سازند سُرخ شيل ناپيوسته است و مى‎تواند به سازندهاى متفاوت باشد، با وجود اين، در محل بُرش الگو (گدار سُرخ) همبرى زيرين اين سازند با کربنات‎هاى پرمين (سازند جمال) تدريجى دانسته شده (اشتوکلين، 1965) .


ولى، وجود عدسى‎هايى ناپيوسته از ماسه‎سنگ‎هاى سيليسى آهن‎دار، همراه با عدسى‎هاى بوکسيت ولاتريت مى‎تواند نشانگر ناپيوستگى رسوبى ميان دو سازند باشد ولى، چنين استنباط مى‎شودکه ناپيوستگى موردنظر در مرز پرمين – ترياس نيست بلکه يک ناپيوستگى درون سازندى در بخش پايينى سازند سُرخ شيل است.
بيرون از بلوک طبس، به ويژه در نواحى مشرف به فرازمين‎هاى کهن، تغييرات سنگ‎شناختى، رنگ و ستبراى سازند سُرخ شيل در خور توجه هستند.


در اين‎گونه نواحى سازند سُرخ شيل، بيشتر رخساره آوارى دارد و در بسيارى از حالات، در مقايسه با بُرش الگو، ضخامت کمترى دارند.
در جنوب لکرکوه، معدن پودانو (شمال بهاباد) و همچنين در بخش‎هايى از کوه‎هاي پيرحاجات (باختر شيرگشت) به بخش زبرين سازند سُرخ شيل، افق‎هاى چند ده‎مترى رسوبات تبخيرى و تخريبى اضافه شده است. شرايط تبخيرى ياد شده، ياد‎آور حوضه‎هاى تبخيرى زاگرس چين‎خورده (سازند دشتک و کنگان) است که به احتمال فرجام پس نشست درياى ترياس ميانى در اثر رخداد سيمرين پيشين است.
سنگواره‎هاى موجود در سازند سُرخ شيل بيشتر از نوع دو کفه‎اى‎ها (Pseudomonotis, Claraia) و گاستروپودهاى کوچک‎اند که همراه با اثر کرم‎هاى شبيه سرپولوس در سطوح لايه‎بندى ديده مى‎شوند. سنگواره‎هاى موجود چندان شاخص نيستند، با اين همه، بر پايه بعضى سنگواره‎هاى ميکروسکپى و همچنين جايگاه چينه‎نگاشتى، اين سازند به سن ترياس پيشين و قابل قياس با بخش آهکى سازند اليکا در البرز دانسته مى‎شود. افزون بر ناحيه طبس، سازند سُرخ شيل در نواحى کلمرد، شير کشت، پشت‎بادام، گناباد، لکرکوه، شمال کرمان نيز گزارش شده است.

منبع: سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی
 
Similar threads
Thread starter عنوان تالار پاسخ ها تاریخ
solar flare سازند سرخ شيل علوم زمین 0

Similar threads

بالا